8. jun

–1931. – Rođen Ivan V. Lalić, književnik, akademik,
pesnik, prevodilac i esejista, jedan je od naših najprevođenijih i najpoznatijih pesnika u svetu.

632. U Medini umro Abul Kasim Muhamed, osnivač islama, monoteističke religije zasnovane na “Kuranu”. Sproveo političko i versko ujedinjenje Arapa i time stvorio osnovu za njihovu vojno-političku i kulturnu ekspanziju prema Istoku i prema Zapadu.

1695. Umro holandski astronom, matematičar i teorijski fizičar Kristijan Hajgens. 1655 otkrio Saturnov prsten i jedan njegov satelit, objasnio način prostiranja svetlosti i konstruisao časovnik s klatnom.

1809. Umro engleski političar i pisac Tomas Pejn, autor dela “Zdrav razum” i “Američka kriza”, u kojima je podržao “Deklaraciju o nezavisnosti” američkih kolonija.

–1810. Rođen nemački kompozitor Robert Šuman, jedan od najznačajnijih i najuticajnijih predstavnika muzičkog romantizma.

1869. Rođen američki arhitekta Frenk Lojd Rajt. Prvi u SAD upotrebio armirani beton i industrijski građevinski materijal. Konstruisao dosta građevina, uključujući Gugenhajmov muzej u Njujorku i hotel “Imperijal” u Tokiju.

1871. Austrougarski car Franc Jozef I objavio odluku o ukidanju Vojne krajine, koja je sprovedena 1873. Krajina predstavljala austrijski granični pojas prema Turskoj posle uspostavljanja dvojne Austro-Ugarske monarhije, a kada je uvedena opšta vojna obaveza izgubila vojni značaj.

–1876. Umrla francuska književnica Žorž Sand, preteča feminizma, autor sentimentalnih, socijalnih i seoskih romana i priča. Ostavila obimnu prepisku i memoare.

1883. Francuska uspostavila potpunu kontrolu nad Tunisom, svojim protektoratom od 1881. Tunis stekao nezavisnost 1956.

1914. – Rođen Mihaj Avramesku, rumunski književnik i publicista, direktor Rumunskog narodnog pozorišta u Vršcu

1916. Rođen engleski biohemičar Frensis Henri Kompton Krik, dobitik Nobelove nagrade za medicinu 1962. Razjasnio strukturu i oblik molekula dezoksiribonukleinskih kiselina i njihovu ulogu u prenošenju naslednih osobina.

1921. Rođen indonežanski general i diktator Suharto. Uz pomoć vojske 1967. postao premijer preuzevši ingerencije i šefa države Ahmeda Sukarna. Od 1968. predsednik Indonezije, do 1998, kada je pod pritiskom studentskih demonstracija i nemira prinuđen da podnese ostavku.

1929. Margaret Bondfild postavljena za ministra rada, prva žena član vlade u britanskoj istoriji.

–1931. – Rođen Ivan V. Lalić, književnik, akademik, pesnik, prevodilac i esejista, jedan je od naših najprevođenijih i najpoznatijih pesnika u svetu. Prve pesme i prevode počeo je da objavljuje kao dvadesetogodišnjak. U literaturu je ušao 1955. godine knjigom “Bivši dečak”. Bogatim lirskim opusom iskazao se kao pesnik visokih stvaralačkih ambicija i veoma negovane, rafinirane kulture. Bio je izvanredan tumač poezije, naročito onoga što je donelo moderno doba i sjajan prevodilac. Poezija Ivana Lalića jeste neprestani lirski dijalog sa vremenom, istorijom i kulturom, sa silama stvaranja i razaranja. Ona je, istovremeno i stalna upitanost o smrti, nastajanju i nestajanju, o svetlosti i delima ljubavi potrebnim da bi se u neskladu pojedinačnih i kolektivnih sudbina naslutio znak izgubljenog smisla.

1940. Nemačke krstarice “Šarnhorst” i “Gnajsenau” u Drugom svetskom ratu potopile britanski nosač aviona “Glorijus” i razarače “Ardent” i “Akasta”. Poginulo više od 1.500 ljudi.

1941. Britanske snage i jedinice Slobodne Francuske u Drugom svetskom ratu izvršile invaziju na Siriju da bi sprečile osnivanje baza Sila osovine.

1942. Japanske podmornice u Drugom svetskom ratu bombardovale najveći australijski grad Sidnej.

–1943. Umro srpski matematičar Mihajlo Petrović, zvani Mika Alas, osnivač beogradske Matematičke škole, profesor Univerziteta u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije.

1946. Umro nemački pisac Gerhart Hauptman, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1912.

1965. Armija SAD u Južnom Vijetnamu dobila ovlašćenje da preduzima ofanzivne operacije.

1986. Uprkos optužbama da je, kao nacistički oficir u Drugom svetskom ratu odgovoran za zločine u Jugoslaviji i Grčkoj, bivši generalni sekretar Ujedinjenih nacija Kurt Valdhajm izabran za predsednika Austrije. Bojkotovao ga gotovo ceo svet.

1993. U svom pariskom stanu ubijen Rene Buske, šef francuske policije za vreme nacističke okupacije zemlje u Drugom svetskom ratu.

1995. Grupa američkih marinaca uspešno okončala akciju spasavanja kapetana Skota O'Grejdija, čiji je avion F-16 šest dana ranije u severozapadnoj Bosni oborila vojska bosanskih Srba.

1998. Umro nigerijski general Sani Abača, vlast preuzeo general Abdulsalam Abubakar, deveti vojni šef države u istoriji Nigerije.

2001. Briselski sud proglasio krivim i zatražio doživotnu robiju za četiri osobe, među kojima dve opatice, zbog zločina u Ruandi. Savet ministara Ruande saopštio u decembru da je u toj zemlji 1994. ubijeno više od milion ljudi.

2001. U jednoj školi u Ikedi u Japanu mentalni bolesnik nožem usmrtio osam učenika, a 15 nastavnika i učenika ranio. To je najveće masovno ubistvo u toj zemlji od 1995, kada je od trovanja gasom u podzemnoj železnici u Tokiju umrlo 12, a na hiljade osetilo poledice trovanja.

–2008. – Umro Šaban Bajramović, pevač, “kralj” romske muzike.

2012. – Umro Čedomir Popov, istoričar, profesor Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, počasni predsednik Matice srpske, akademik

–2015. – Umrla Vera Belogrlić, glumica, reditelj Televizije Beograd.