20. septembar

480. p.n.e. U pomorskoj bici kod ostrva Salamina u Egejskom moru Grci pod komandom atinskog vojskovođe Temistokla porazili Persijance koje je predvodio kralj Kserks I, čime je osigurana prevlast Atine na moru.

–1519. Portugalski moreplovac Fernando Magelan isplovio iz Sevilje s 5 brodova na put oko sveta. Magelan poginuo u borbi s domorocima na ostrvu Muktan 1521, a u Sevilju se u septembru 1522. vratio samo brod “Viktorija” sa 18 mornara. Tim putovanjem prvi put oplovljena Zemlja.

1697. U Rejsvijku kod Haga, Engleska, Španija, Holandija i Nemačko Carstvo potpisali mirovni ugovor s Francuskom, čime je okončan rat Velike alijanse. Veštom diplomatijom Francuska uspela da zadrži gotovo sve osvojene teritorije.

–1833. Rođen italijanski novinar i pacifista Ernesto Teodoro Moneta, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1907.

1842. Rođen škotski hemičar i fizičar Džejms Đuer, pronalazač termos-boce. Prvi proizveo tečan i čvrst vodonik.

–1863. Umro nemački filolog i pisac Jakob Grim, osnivač savremene germanistike. S bratom Vilhelmom sakupio i objavio čuvene priče i bajke za decu. Prevodio srpske narodne pesme koje je sakupio Vuk Stefanović Karadžić.

1870. Snage italijanskog kralja Vitorija Emanuela II ušle u Rim čime je završeno ujedinjenje Italije. Papa Pije IX povukao se u Vatikan i proglasio se zatvorenikom.

1928. Veliki fašistički savet postao vrhovno zakonodavno telo u Italiji, umesto dotadašnjeg Veća poslanika.

–1934. Rođena italijanska filmska glumica Sofija Šikolone, poznata kao Sofija Loren, dobitnica Oskara 1961. za film “Dve žene”.

1945. Sveindijski kongres i njegovi lideri Mahatma Gandi i Pandit Nehru odbacili britanski predlog o samoupravi i zatražili punu nezavisnost Indije.

–1957. Umro finski kompozitor Jan Sibelijus.

1960. Trinaest afričkih država koje su stekle nezavisnost i bivša britanska kolonija Kipar primljeni u UN.

1970. Sovjetski kosmički brod “Luna 16” spustio se na Mesec i pokupio uzorke mesečevog tla.

1976. Švedska Socijaldemokratska partija izgubila na parlamentarnim izborima, prvi put posle više od 40 godina.

1977. Vijetnam i Džibuti primljeni u UN kao 149. i 150. članica međunarodne organizacije.

1979. Žan Badel Bokasa, vladar Centralnoafričkog carstva, oboren sa vlasti. Nov šef države, bivši predsednik Dejvid Dako, vratio zemlji status republike. Bokasa 1965. vojnim udarom srušio Daka, a 1976. ukinuo republiku i proglasio se carem.

1981. Centralnoamerička država Belize na obali Karipskog mora stekla nezavisnost od Velike Britanije.

1984. U napadu automobila-bombe na ambasadu SAD u Bejrutu poginulo 16 ljudi, ambasador povređen.

1989. Frederik Vilem de Klerk preuzeo dužnost predsednika Južne Afrike.

1990. Parlamenti Istočne i Zapadne Nemačke potvrdili ugovor o ujedinjenju dve države.

–1990. Umro srpski konstruktor aviona Slobodan Zrnić, dekan Mašinskog fakulteta Novosadskog univerziteta, jedan od konstruktora letilica IK-3 i S-49. Avion IK-3 6. aprila 1941. u Drugom svetskom ratu učestvovao u odbrani Beograda.

1991. Crnogorski parlament u Žabljaku proglasio Crnu Goru ekološkom državom i prihvatio deklaraciju o zaštiti prirode. Projekat prve ekološke države u svetu prihvaćen 1992. na svetskom eko-samitu u Brazilu pod pokroviteljstvom UN.

1999. Multinacionalne snage stigle u Istočni Timor i zauzele aerodrom u glavnom gradu Dili, pošto su se povukle indonežanske trupe.

–2000. U Moskvi u 65. godini umro ruski kosmonaut German Titov, drugi čovek koji je leteo u svemir. Titov avgusta 1961, u brodu “Vostok 2”, proveo 25 sati u svemiru, obišavši zemlju 17 puta♦