26. oktobar

1961. – Nobelovu nagradu za književnost dobio je jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te prestižne svetske nagrade.

899. – Umro je engleski kralj Alfred Veliki, koji je po dolasku na presto 871, uspešno odbranio zemlju od Danaca, oslobodio i obnovio London. Razvio je ratarstvo, osnovao nove gradove i učinio mnogo na polju duhovne kulture, okupljajući učene ljude i iz inostranstva.

1440. – Obešen je Žil de Re, jedan od boraca Jovanke Orleanke. Bivši maršal Francuske optužen je za satanizam i ubistvo 140 dece. Njegov zločin bio je inspiracija za priču “Plavobradi”.

1685. – Rođen je đuzepe Skarlati (Giuseppe Scarlatti), italijanski kompozitor. On je napisao preko 500 sonata za harpsikord, bio je najpoznatiji svirač na tom instrumentu svoga vremena a njegova muzika je postavile osnove moderne tehnike sviranja klavira.

1759. – Rođen je Žorž-Žak Danton, jedan od vođa Francuske revolucije, koji je 14. jula 1789. predvodio napad na parisku tamnicu Bastilju. Kao protivnik revolucionarnog terora, sukobio se sa Robespjerom, optužen je za saradnju sa neprijateljima Republike i pogubljen na giljotini 1794.

1842. – Rođen je ruski slikar Vasilij Vasiljevič Vereščagin, autor monumentalnih kompozicija iz rusko-turskog rata (1877-1878).

1861. – U Frankfurtu je prikazan rad prvog uređaja za prenos govora, koji je njegov konstruktor Johan Filip Reis nazvao telefon. Kao pronalazač prvog upotrebljivog telefona (1876) smatra se Amerikanac Aleksandar Graham Bel.

1863. – U Ženevi je počela četvorodnevna međunarodna konferencija 14 zemalja na kojoj je osnovan Crveni krst i na kojoj su objavljeni principi koji su 1864. poslužili kao osnova za usvajanje Ženevske konvencije o zaštiti žrtava rata.

1863. – Osnovano Englesko Fudbalsko Udruženje (EFA – English Football Association)

1879. – Rođen je Lev Davidovič Trocki, rođen kao Lev Davidovič Bronštajn, jedan od vođa boljševika, teoretičar komunizma u Sovjetskom savezu, osnivač i komandant Crvene Armije. Stradao je u borbi za vlast sa Staljinom, pošto je biodeportovan iz Sovjetskog saveza i kasnije ubijen u Meksiku od strane ruskog agenta, meksikanca Ramona Merkadera.

1896. – Potpisan je sporazum u Adis Abebi kojim je uspostavljen mir između Italije i Abisinije i priznata nezavisnost Abisinije.

1905. – Sporazumom u Karlštadu, Norveška se odvojila od Švedske i postala nezavisna kraljevina, sa kraljem Hakonom VII. 1911. U Kini je ukinuta monarhija i proglašena republika, sa Sun Jat Senom kao privremenim predsednikom.

1905. – Tokom Prve ruske revolucije (1905-1907), radnici su u Petrogradu osnovali prvi sovjet (radničku skupštinu).

1916. – Rođen je francuski državnik Fransoa Miteran, koji je kao prvi socijalista, u maju 1981, izabran za predsednika Francuske i ostao na tom položaju 14 godina. U Drugom svetskom ratu bio je jedan od vođa francuskog Pokreta otpora, a od 1971. je lider Socijalističke partije Francuske.

1917. – Brazil je objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.

1955. – General Ngo Din Diem proglasio je Republiku Vijetnam u južnom Vijetnamu, a sebe predsednikom, i zaveo diktatorski režim. Ubijen je u vojnom udaru u novembru 1963.

1955. – Parlament Austrije prihvatio je, dan posle odlaska poslednjih savezničkih okupacionih vojnika, Državni ugovor kojim se Austrija obavezala na stalnu neutralnosti.

1961. – Nobelovu nagradu za književnost dobio je jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te prestižne svetske nagrade.

1972. – U kampanji Saveza komunista Jugoslavije protiv “anarholiberala” smenjeni su najviši funkcioneri Saveza komunista Srbije Marko Nikezić i Latinka Perović. Nakon toga, smenjeni su i funkcioneri u državnom aparatu i privredni rukovodioci koji su se zalagali za liberalizaciju i modernizaciju društva.

1972. – Umro je ruski konstruktor aviona i helikoptera Igor Ivanovič Sikorski, koji je konstruisao prvi uspešan helikopter, a 1913. prvi izgradio avion sa više motora. Godine 1919. emigrirao je u SAD, gde je nastavio rad na konstrukciji novih tipova aviona i helikoptera.

1976. – Generalna skupština Ujedinjenih nacija jednoglasno je osudila aparthejd i pozvala vlade zemalja članica da zabrane sve kontakte sa Transkejom, koja je samoproklamovala nezavisnost, sa belom manjinom na čelu.

1994. – Izrael i Jordan potpisali su sporazum kojim je posle 46 godina formalno okončano ratno stanje dveju susednih zemalja.

1995. – Na Malti je ubijen vođa palestinske terorističke islamske organizacije “Islamski džihad” Fati Škaki.

1998. – Predsednici Perua i Ekvadora potpisali su formalnu deklaraciju kojom je rešen pogranični spor dveju južnoameričkih zemalja nastao početkom 19. veka, zbog kojeg su više puta ratovale.

1999. – Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija odobrio je upućivanje međunarodnih mirovnih snaga, 11.000 vojnika i policajaca, u Istočni Timor.

2000. – Na sastanku u Bukureštu SR Jugoslavija je postala punopravni član Pakta stabilnosti za jugoistočnu Evropu.

2001. – Beogradski sud osudio je Dobrosava Gavrića na 20 godina zatvora zbog ubistva Željka Ražnatovića Arkana i još dve osobe u hotelu “Interkontinental” u Beogradu 15. januara 2001.

2002. – U akciji oslobađanja oko 800 talaca, koje su čečenski teroristi držali tri dana u jednom moskovskom pozorištu, stradalo je 128 osoba, a svih 50 terorista je likvidirano.<