8. JUN

8. JUN

08/06/2015 Off By

venčanje1922. – U Sabornoj crkvi u Beogradu venčali su se kralj Aleksandar Karađorđević i rumunska princeza Marija (kći rumunskog kralja Ferdinanda I i Marije, princeze od Saks-Koburg-Gota). Prvi kum im je bio engleski kralj Džordž, kojeg je zastupao njegov sin Albert, a drugi kum – knez Arsen Karađorđević. >>>


632. – U Medini je umro Abul Kasim Muhamed, osnivač islama, monoteističke religije zasnovane na “Kuranu”. Sproveo je političko i versko ujedinjenje Arapa i time stvorio osnovu za njihovu vojno-političku i kulturnu ekspanziju prema Istoku i prema Zapadu.
1625. – Rođen je italijanski astronom, Đovani Kasini (Giovanni Cassini).
1695. – Umro je holandski astronom, matematičar i teorijskifizičar Kristijan Hajgens (Christiaan Huygens). Otkrio je 1655. Saturnov prsten i jedan njegov satelit, objasnio način prostiranja svetlosti (Hajgensov princip) i konstruisao časovnik sa klatnom.
1809. – Umro je engleski političar i pisac Tomas Pejn (Thomas Paine), autor dela “Zdrav razum” i “Američka kriza” u kojima je podržao “Deklaraciju nezavisnosti” američkih kolonija.
1810. – Rođen je nemački kompozitor Robert Šuman (Schumann),jedan od najznačajnijih i najuticajnijih predstavnika muzičkog romantizma (“Koncert u a-molu za klavir i orkestar”, koncerti za klavir, koncerti za violončelo, ciklusi solo pesama).
1871. – Austrougarski car Franc Jozef I (Franz Josef) objavio je odluku o ukidanju Vojne krajine koja je sprovedena 1873. godine. Krajina je predstavljala austrijski granični pojas prema Turskoj, nakon uspostavljanja dvojne Austro-Ugarske monarhije (1867), kada je uvedena opšta vojna obaveza, izgubila je vojni značaj.
1876. – Umrla je francuska književnica Žorž Sand (George),preteča feminizma, autor sentimentalnih, socijalnih i seoskih romana i priča (“Indijana”, “Lelija”, “Đavolja bara”, “Majstori trubači”, “Povest mog života”). Ostavila je i obimnu prepisku i memoare.
1883. – Francuska je uspostavila potpunu kontrolu nad Tunisom, njenim protektoratom od 1881. Tunis je stekao nezavisnost 1956.
1916. – Rođen je engleski biohemičar Frensis Henri Kompton Krik (Francis Henry Compton Crick), dobitik Nobelove nagrade za medicinu 1962. Razjasnio je strukturu i oblik molekula dezoksiribonukleinskih kiselina i njihovu ulogu u prenošenju naslednih osobina.
1921. – Rođen je indonežanski general i diktator Suharto. Uzpomoć vojske 1967. je postao premijer preuzevši ingerencije i šefa države Ahmeda Sukarna. Od 1968. je predsednik Indonezije do 1998. kada je pod pritiskom studentskih demonstracija i nemira bio prinuđen da podnese ostavku.
1922. – U Sabornoj crkvi u Beogradu venčali su se kralj Aleksandar Karađorđević i rumunska princeza Marija (kći rumunskog kralja Ferdinanda I i Marije, princeze od Saks-Koburg-Gota). Prvi kum im je bio engleski kralj Džordž, kojeg je zastupao njegov sin Albert, a drugi kum – knez Arsen Karađorđević.
1929. – Margaret Bondfild (Bondfield) je postavljena za ministra rada, prva žena član vlade u britanskoj istoriji.
1940. – Nemačke krstarice “Šarnhorst” i “Gnajsenau” su u Drugom svetskom ratu potopile britanski nosač aviona “Glorijus” i razarače “Ardent” i “Akasta”. Poginulo je više od 1.500 ljudi.
1941. – Britanske snage i jedinice Slobodne Francuske su u Drugom svetskom ratu izvršile invaziju Sirije da bi sprečile osnivanje baza Sila osovine.
1941. – Britanske i francuske trupe izvršile su invaziju na Siriju da bi sprečile izgradnju nemačkih baza u Siriji.
1942. – Japanske podmornice su u Drugom svetskom ratu bombardovale najveći australijski grad Sidnej.
1943. – Umro je srpski matematičar Mihajlo Petrović (Mika Alas), osnivač beogradske matematičke škole, profesor Univerziteta u Beogradu i član Srpske kraljevske akademije.
1946. – Umro je nemački pisac Gerhart Hauptman (Hauptmann), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1912. (“Tkači”, “Pred zoru”, “Luda u Hristu Emanuel Kvint”, “Dabrovo krzno”, “Ifigenija u Delfima”).
1965. – Armija SAD u Južnom Vijetnamu je dobila ovlašćenje da preduzima ofanzivne operacije.
1969. – Španija je zatvorila granicu prema Gibraltaru.
1975. – SSSR je lansirao vasionsku letelicu Venera 9 ka planeti Veneri.
1986. – Uprkos optužbama da je kao nacistički oficir u Drugom svetskom ratu odgovoran za zločine u Jugoslaviji i Grčkoj, bivši generalni sekretar UN Kurt Valdhajm (Waldheim) izabran je za predsednika Austrije. Bojkotovao ga je gotovo ceo svet.
1990. – U Čehoslovačkoj su održani prvi slobodni izbori, posle 44 godine.
1993. – U svom pariskom stanu ubijen je Rene Buske (Bousquet), šef francuske policije za vreme nacističke okupacije zemlje u Drugom svetskom ratu.
1995. – Grupa američkih marinaca uspešno je okončala akciju spašavanja kapetana Skota O'Grejdija (Scott O'Grady), čiji je avion F-16 šest dana ranije u severozapadnoj Bosni oborila vojska bosanskih Srba.
1998. – Umro je nigerijski general Sani Abača (Abacha), a vlast je preuzeo general Abdulsalam Abubakar, deveti vojni šef države u istoriji Nigerije.
2001. – Briselski sud proglasio je krivim i zatražio doživotnu robiju za četiri osobe, među kojima dve opatice, zbog zločina počinjenih u Ruandi. Savet ministara Ruande saopštio je u decembru da je u toj zemlji 1994. ubijeno više od milion ljudi.
2001. – U jednoj školi u Ikedi (Japan) mentalni bolesnik usmrtio je nožem osam učenika, a 15 nastavnika i učenika ranio. To je najveće masovno ubistvo u toj zemlji od 1995. kada je od trovanja gasom u podzemnoj železnici u Tokiju 1995. umrlo 12, a hiljade osetilo poledice trovanja.
2004. – Predsednik Kine Hu Đintao doputovao je u posetu Poljskoj. To je prva poseta nekog šefa kineske države Varšavi posle 55 godina.<


NA DANAŠNJI DAN

7. JUN

dražen

1993. – U saobraćajnoj nesreći u Nemačkoj poginuo je jedan od vrhunskih svetskih košarkaša Dražen Petrović (28), koji je bio i jedan od najboljih hrvatskih košarkaša svih vremena i državni reprezentativac bivše Jugoslavije.>>> 1494. – Portugal i Španija potpisale su sporazum u Tordesiljasu o podeli Novog sveta. Granicu je odredio papa Aleksandar VI da bi sprečio sukobe kolonijalnih sila. U 17. i 18. veku u borbu za kolonije umešali su se Englezi i Holanđani koji nisu poštovali papinu podelu. 1502.

 

6. JUN

tomas

1875. – Rođen je nemački pisac Tomas Man (Thomas Mann), jedan od najznačajnijih nemačkih i svetskih književnika u 20. veku. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1929 (“Budenbrokovi”, “Čarobni breg”, “Doktor Faustus”, “Smrt u Veneciji” “Mario i mađioničar”). >>> 1599. – Rođen je španski slikar Dijego Rodriges de Silva Velaskes (Diego Rodriguez, Velasquez), jedan od najvećih u istoriji slikarstva, dvorski slikar španskog kralja Felipea IV (portreti članova kraljevske porodice, “Predaja Brede”, “Venera sa ogledalom”). 1606. – Rođen je francuski dramski

5. JUN

kosta

1887. – Rođen je srpski lekar Kosta Todorović, infektolog i mikrobiolog, član Srpske akademije nauka i umetnosti i Nacionalne akademije za medicinu u Parizu. Pored naučnih, značajan je njegov rad na bibliografiji jugoslovenskih publikacija iz mikrobiologije, imunologije, epidemiologije i higijene.>>>

 

4. JUN

250px-Pierre_and_Marie_Curie

1903. – Marija i Pjer Kiri (Curie) pronašli su novi prirodni element, Polonium.>>> 1925. – Rodjen je američki filmski i TV glumac Denis Viver (Dennis Weaver), poznat po seriji ‘Šerif Meklaud’ (McCloud). 1938. – Sigmund Frojd (Freud) otac psihoanalize, napustio je Austriju zbog narastajućeg nacizma, i potražio utočište u Londonu. 1942. – U drugom svetskom ratu, Japanci pretrpeli velike gubitke na ostrvu Midvej (Midway Island). Amerikanci su izvršili iskrcavanje na ostrvo koje je bilo pod japanskom kontrolom. 1944. – U