26. APRIL

26. APRIL

26/04/2015 Off By

1986. – Eksplodirao je četvrti blok nuklearne centrale u Černobilju u Ukrajini. Radioaktivni oblaci prekrili su gotovo celu Evropu, a posledice, ove do sada najveće nuklearne katastrofe, još uvek se ispituju. Nuklearna centrala trajno je zatvorena 15. decembra 2000. godine>>>cernobil


121. – Rođen je rimski filozof i car Marko Aurelije Antonije. Tokom ratnih pohoda u Evropi i Aziji vodio je beleške koje su objavljene posle njegove smrti pod naslovom “Samom sebi”.
1452. – Rođen je italijanski slikar, vajar, pronalazač i naučnik Leonardo da Vinči. Njegovo najpoznatije slikarsko delo, čuvena “Mona Liza”, izložena je u pariskom Luvru, a crteži i rukopisi čuvaju se u milanskoj biblioteci Ambrosiana, londonskom Britanskom muzeju i Vindžoru. Od njegovih naučnih radova najznačajniji je “Traktat o slikarstvu”.
1532. – U pohodu na Beč, turska vojska, pod komandom sultana Sulejmana II ušla je u Mađarsku.
1607. – Kapetan Džon Smit (John Smith) doveo je u Kejp Henri u Virdžiniji prve koloniste koji su osnovali prvo stalno britansko naselje u Americi.
1711. – Rođen je britanski filozof škotskog porekla, Dejvid Hjum (David Hume), preteča klasičnih engleskih ekonomista i autor kvantitativne teorije novca. (“Rasprava o ljudskoj prirodi”, “Filozofski ogled o ljudskom razumu”).
1798. – Rođen je francuski slikar Ežen Delakroa (Eugene Delacroix), predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. Ilustrovao je Geteovog “Fausta” i napisao “Dnevnik” u kojem je izložio zapažanja o umetnosti (“Danteova barka”, “Ulazak krstaša u Carigrad”, “Na barikadama 28. jula 1830”).
1812. – Rođen je nemački industrijalac Alfred Krup, koji je prvi počeo praviti topove od livenog čelika i vrlo brzo stekao monopol u snabdevanju oružjem većeg broja evropskih zemalja. Koncern “Krup” bio je glavni snabdevač oružjem Nemačke u Prvom i Drugom svetskom ratu. Međunarodni vojni sud u Nirnbergu osudio je 1948. godine Krupovog potomka na 12 godina zatvora i konfiskaciju imovine.
1828. – Rusija je objavila rat Turskoj u znak podrške Grčkoj u borbi za nezavisnost.
1894. – U Aleksandriji, u Egiptu rođen je Rudolf Hes (Hess), nacistički lider i Hitlerov zamenik. Na suđenju u Nirnbergu 1946. osuđen je na doživotnu robiju zbog ratnih zločina. U avgustu 1987. izvršio je samoubistvo u zatvoru Špandau.
1904. – Umro je srpski matematičar Dimitrije Nešić, profesor na Velikoj školi u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije i ministar prosvete 1894. Uveo je zakon o metarskim merama u Srbiji.
1910. – Rođen je književnik Meša Selimović, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Pisao je romane (“Derviš i smrt”, “Tišina”, “Tvrđava”), pripovetke, eseje i filmske scenarije.
1915. – Italija je tajno potpisala Londonski ugovor s Velikom Britanijom, Rusijom i Francuskom i prešla u Prvom svetskom ratu na stranu sila Antante uz obećanje da će dobiti Tirol, Trst, Goricu, Istru, delove Dalmacije i Albanije.
1931. – Umro je srpski glumac i reditelj Milorad Gavrilović, upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu, jedan od najdarovitijih i najobrazovanijih glumaca u to vreme.
1937. – Da bi pomogli generalu Franku (Franco) u vreme španskog građanskog rata, Hitlerovi avioni bombardovali su španski grad Gernika. Razaranje ovog grada inspirisalo je Pikasa (Picasso) da naslika čuvenu “Gerniku”, apokaliptični prikaz građanskog rata.
1942. – U najvećoj nesreći u istoriji rudarstva, u kineskom rudniku uglja u Benksiju, tada pod okupacijom Japana, poginulo je najmanje 1540 ljudi.
1945. – Uhapšen je maršal Henri Filip Peten (Philippe, Petain), šef francuskog kolaboracionističkog režima sa sedištem u Višiju u Drugom svetskom ratu. Osuđen je na smrt zbog izdaje, ali mu je zbog ranijih zasluga i starosti kazna preinačena u doživotnu robiju.
1954. – U Ženevi je počela konferencija o Indokini kojom je okončana francuska dominacija u tom delu sveta. SAD nisu prihvatile rezultate skupa pa je u junu 1954. diktator Ngo Din Dijem (Dinh, Diem), uz podršku SAD, postao premijer Južnog Vijetnama.
1962. – Britanija je lansirala prvi satelit Ariel I.
1964. – Tanganjika, Zanzibar i Pemba su osnovale Ujedinjenu Republiku Tanganjike i Zanzibara, koja je 29. oktobra 1964. promenila naziv u Tanzanija.
1984. – Umro je američki džez muzičar i vođa orkestra Vilijam “Kaunt” Bejzi (Njilliam Count Basie). Članovi njegovog orkestra (1937) bili su i trubač Bak Klejton (Buck Claayton) i pevačica Bili Holidej (Billie Holiday).
1986. – Eksplodirao je četvrti blok nuklearne centrale u Černobilju u Ukrajini. Radioaktivni oblaci prekrili su gotovo celu Evropu, a posledice, ove do sada najveće nuklearne katastrofe, još uvek se ispituju. Nuklearna centrala trajno je zatvorena 15. decembra 2000. godine.
1999. – Tokom vazdušnih udara NATO na SR Jugoslaviju, Evropska unija je zabranila ulazak u zemlje članice Unije predsedniku SRJ Slobodanu Miloševiću, članovima njegove porodice, visokim zvaničnicima SRJ i Srbije i uvela embargo na uvoz nafte.
2003. – Na zasedanju Komisije UN za ljudska prava ozvaničen je kraj mandata specijalnog izaslanika za ljudska prava u Srbiji i Crnoj Gori.
2005. – Sirija je u potpunosti povukla svoje trupe iz Libana, posle gotovo tri decenije vojnog prisustva u toj zemlji.<


NA DANAŠNJI DAN

 25.APRIL

filip

1765. – Rođen je srpski guslar Filip Višnjić, najistaknutiji srpski pesnik u prvoj polovini 19. veka, “Homer srpske epske književnosti”. Taj Srbin iz BiH, slep od osme godine, rano je počeo da uz gusle stvara prelepe pesme o borbama za oslobođenje od Turaka, krstareći balkanskim krajevima od Temišvara do Skadra, od Banjaluke do Smedereva. Priključio se 1809. Prvom srpskom ustanku i postao “pesnik bune”. Posle sloma ustanka 1813. prešao je u Srem i nastanio u selu Grk, u kojem je

24. APRIL

_41428762_kosovo1_416

1987. – Slobodan Milošević, tadašnji predsednik Predsedništva Saveza komunista Srbije, posetio je Kosovo Polje i dao podršku Srbima sa Kosova koji su se žalili na sve agresivniji nacionalizam kosovskih Albanaca. Ta podrška, simbolično izražena rečenicom “Niko ne sme da vas bije”, označila je početak srpskog populističkog talasa na čijem će čelu u narednih 13 godina biti Slobodan Milošević>>> 1731. – Umro je engleski pisac Danijel Defo (Daniel Defoe), autor romana “Robinson Kruso”. 1792. – Francuski kapetan Klod Žozef Ruže de

 

 

23. APRIL

drugi

1815. – U Takovu su srpske starešine odlučile da podignu Drugi srpski ustanak, jer srpski narod nije više mogao da izdrži zulum Turaka, koji su, posle sloma Prvog srpskog ustanka 1813, ponovo zaposeli Srbiju. Za vođu ustanka izabran je Miloš Obrenović. Porta je požurila da silom uguši ustanak, ali je Miloš i vojničkim i diplomatskim akcijama uspeo da nadvlada aspiracije Otomanskog carstva. Tome je doprinela i Rusija, koja je, posle sloma Napoleona, bila u mogućnosti da izvrši pritisak na Portu.

22. APRIL

lenjun

1870. – Rođen je Vladimir Iljič Uljanov – Lenjin, vođa Oktobarske revolucije u Rusiji 1917, osnivač Komunističke partije i prvi sovjetski lider. 1451. – Rođena je kralica Kastiqe Isabela I (Isabella), jedna od najznačajnijih ličnosti španske monarhije. Sa mužem, kraljem Aragona Ferdinandom II, osnivač je španske države. Bila je pokrovitelj Kolumbovih pomorskih ekspedicija. 1500. – Portugalski moreplovac Pedro Alvares Kabral (Cabral) na putu za Indiju otkrio je Brazil. 1529. – U Saragosi je potpisan ugovor kojim su Španija i Portugalija