30. oktobar

1735. Rođen američki državnik Džon Adams, jedan od najistaknutijih boraca za američku nezavisnost, prvi potpredsednik i drugi predsednik SAD. Učestvovao u izradi nacrta Deklaracije o nezavisnosti 1776. Njegov sin Džon Kvinsi Adams bio šesti predsednik SAD.

1751. Rođen Ričard Brinsli Šeridan, uz Goldsmita najznačajniji engleski dramatičar XVIII veka. Kao član britanskog parlamenta od 1780. do 1812. proslavio se kao sjajan orator.

1762. Rođen francuski pisac Andre de Šenije, koji je u svom delu uskladio stare pesničke forme s novom osećajnošću, pa ga istoričari književnosti najčešće predstavljaju kao poslednjeg pesnika klasicizma i prvog romantičara. Pozdravljajući Francusku revoluciju Šenije se oštro suprotstavio jakobinskoj diktaturi, zbog čega je pogubljen na gijotini 1794.

1817. Simon Bolivar osnovao prvu nezavisnu vladu Venecuele.

1823. – Rođen Luka Vukalović, hercegovački vojvoda

1830. Umro crnogorski vladika Petar I Petrović Njegoš, koji je po dolasku na vlast 1782. doprineo razvoju crnogorske državnosti. 1796. doneo prvi zakon i ustanovio centralni sudski organ 1803. Predvodio Crnogorce u borbama protiv Turaka i Francuza, mirio zavađena plemena i trudio se da iskoreni krvnu osvetu.

1864. Potpisan Bečki mir kojim je Danska prinuđena da Pruskoj prepusti pokrajine Šlezvig, Holštajn i Lauenburg.

1869. Izvođenjem alegorijske slike Đorđa Miletića “Posmrtna slava kneza Mihaila”, u Beogradu otvorena nova zgrada Narodnog pozorišta, izgrađena po projektu Aleksandra Bugarskog.

1869. – Održana prva predstava u novoj zgradi Narodnog pozorišta u Beogradu – “Posmrtna slava kneza Mihaila”

1905. Tokom Prve ruske revolucije ruski car Nikolaj II Aleksandrovič Romanov “Oktobarskim manifestom” ponudio šire biračko pravo, izabran parlament sa zakonodavnom vlašću i garanciju građanskih sloboda.

1910. Umro švajcarski filantrop Žan Anri Dinan, tvorac ideje o Crvenom krstu i jedan od osnivača Međunarodnog komiteta Crvenog krsta 1863, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1901.

1911. – Rođen Dimitrije Vučenov, književnik, književni kritičar i prevodilac

1918. Slovačka proglasila odvajanje od Mađarske i ujedinjenjem s Češkom formirala Čehoslovačku, prvu državu stvorenu posle raspada Austro-Ugarske u Prvom svetskom ratu.

1918. Kapitulacijom Turske, koja je u Prvi svetski rat ušla 1914. na strani Centralnih sila, prestala da postoji Otomanska imperija.

1922. Dva dana posle “Marša na Rim” Benito Musolini formirao prvu fašističku vladu u Italiji.

1931. – Rođen Đorđe Marjanović, pevač i kompozitor

1932. – Rođen Božidar Timotijević, književnik, urednik časopisa “Savremenik”, “Poletarac” i “Književne novine”, novinar Radio Beograda, pokretač akcije “Knjiga solidarnosti”

1932. – Rođen Luj Mal, francuski filmski režiser

1932. – Rođen Radomir Stanić, istoričar umetnosti i konzervator, direktor Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture

1938. Milione Amerikanaca uhvatila panika, misleći da se radi o napadu Marsovaca na Zemlju, dok su na radiju CBS slušali radio-dramu, koju je prema noveli Herberta Džordža Velsa “Rat svetova” snimio Orson Vels.

1945. – Rođen Aleksandar Šaca Vujić, kompozitor, pijanista, dirigent i pedagog, osnivač kamernog gudačkog orkestra “Simfonijeta Beograd”, “Madrigalskog hora” Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, horovođa “Prvog Beogradskog pevačkog društva”, Hora “Braća Baruh” i Hora “Juventus Kantat”, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu

1959. – Produkcija gramofonskih ploča Radio-televizije Beograd objavila prvu ploču – “Zvižduk u osam” Đorđa Marjanovića

1960. – Rođen Dijego Armando Maradona, argentinski fudbaler i trener, jedan od najboljih fudbalera svih vremena

1967. – Rođen Ilije Lupulesku, stonoteniser, reprezentativac, svetski i olimpijski šampion

1973. Pušten u saobraćaj most na Bosforu koji povezuje Evropu i Aziju.

1974. Nokautom nad Džordžom Formanom Muhamed Ali se u 32. godini vratio boksu.

1975. Princ Huan Karlos preuzeo vođstvo Španije od teško obolelog diktatora Fransiska Franka.

1975. Kod Praga se srušio avion DC9 jugoslovenske kompanije “Inex-Adria”, u kom je poginulo 75 putnika, čehoslovačkih turista koji su se vraćali sa letovanja na Jadranu.

1989. – Umro Radivoje Kašanin, matematičar, profesor Beogradskog univerziteta, akademik

1990. Kina objavila rezultate popisa stanovništva prema kom njena populacija 1,013 milijardi ljudi.

1995. S 50,6 odsto glasova “za” stanovnici Kvebeka izjasnili se na referendumu protiv nezavisnosti te kanadske provincije.

1997. – Umro Žorž Skrigin, majstor umetničke fotografije, filmski reditelj i snimatelj

1998. Na osnovu sporazuma predstavnika Vojske Jugoslavije i NATO, potpisanog 15. oktobra, avioni NATO počeli misiju nadgledanja vazdušnog prostora Kosova pod nazivom “Orlovo oko”.

2000. Sudija Vrhovnog suda Španije, njegov telohranitelj i vožač ubijeni, još 35 osoba povređeno u eksploziji automobila-bombe u Madridu, za koju su osumnjičeni pripadnici baskijskog separatističkog pokreta ETA.

2001. Londonski klub poverilaca smanjio Jugoslaviji dug za 600 miliona dolara, sa 2,8 na 2,2 milijarde.

2004. – Umrla Danica Obrenić, pevačica, muzički urednik Radio Beograda♦