26. oktobar

899. Umro engleski kralj Alfred Veliki, koji je po dolasku na presto 871. uspešno odbranio zemlju od Danaca, oslobodio i obnovio London. Razvio ratarstvo, osnovao nove gradove i učinio mnogo na polju duhovne kulture okupljajući učene ljude i iz inostranstva.

1440. Obešen Žil de Re, jedan od boraca Jovanke Orleanke. Bivši maršal Francuske optužen za satanizam i ubistvo 140 dece. Njegov zločin bio inspiracija za priču “Plavobradi”.

1685. Rođen italijanski kompozitor Đuzepe Domeniko Skarlati, virtuoz na čembalu. Komponovao više od 550 kompozicija za čembalo, čuvenih sonata u jednom stavu.

1759. Rođen Žorž Žak Danton, jedan od vođa Francuske revolucije, koji je 14. jula 1789. predvodio napad na parisku tamnicu Bastilju. Kao protivnik revolucionarnog terora sukobio se s Robespjerom, optužen za saradnju s neprijateljima republike i pogubljen na giljotini 1794.

1842. Rođen ruski slikar Vasilij Vasiljevič Vereščagin, autor monumentalnih kompozicija iz rusko-turskog rata.

1847. – Pri Matici srpskoj u Pešti osnovana Srpska narodna zbirka Museum, danas Muzej Vojvodine

1861. U Frankfurtu prikazan rad prvog uređaja za prenos govora, koji je njegov konstruktor Johan Filip Reis nazvao telefon. Kao pronalazač prvog upotrebljivog telefona, 1876, smatra se Amerikanac Aleksandar Graham Bel.

1863. U Ženevi počela četvorodnevna međunarodna konferencija 14 zemalja na kojoj je osnovan Crveni krst i objavljeni principi koji su 1864. poslužili kao osnova za usvajanje Ženevske konvencije o zaštiti žrtava rata.

1893. – Rođen Miloš Crnjanski, književnik, novinar i diplomata

1896. Potpisan sporazum u Adis Abebi kojim je uspostavljen mir između Italije i Abisinije i priznata nezavisnost Abisinije.

1905. Tokom Prve ruske revolucije radnici u Petrogradu osnovali prvi Sovjet.

1905. Sporazumom u Karlštadu Norveška se odvojila od Švedske i postala nezavisna kraljevina s kraljem Hakonom VII.

1911. U Kini ukinuta monarhija i proglašena republika s Sun Jat Senom kao privremenim predsednikom.

1912. – Rođen Sima Janićijević Bata, pozorišni, filmski i TV glumac

1916. Rođen francuski državnik Fransoa Miteran, koji je kao prvi socijalista u maju 1981. izabran za predsednika Francuske i ostao na tom položaju 14 godina. U Drugom svetskom ratu bio jedan od vođa francuskog Pokreta otpora, a od 1971. lider Socijalističke partije Francuske.

1917. Brazil objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.

1919. – Rođen Mohamed Reza Pahlavi, poslednji iranski šah

1930. – Rođen prof. dr Dragoljub Manojlović, šef Katedre za internu medicinu Medicinskog fakulteta u Beogradu, član Akademije medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva

1955. General Ngo Din Diem proglasio Republiku Vijetnam u južnom Vijetnamu, a sebe predsednikom i zaveo diktatorski režim. Ubijen u vojnom udaru u novembru 1963.

1955. Parlament Austrije prihvatio, dan posle odlaska poslednjih savezničkih okupacionih vojnika, Državni ugovor kojim se obavezala na stalnu neutralnosti zemlje.

1934. – Rođen Milić Stanković – Milić od Mačve, slikar i književnik

1947. – Rođena Hilari Rodam Klinton, američki političar, senator, državni sekretar SAD

1948. – Rođen Mario Rosi, dramaturg, novinar Radio Beograda

1949. – Rođen Zoran Moka Slavnić, košarkaš i trener, selektor košarkaške reprezentacije Srbije

1949. – Rođena Branislava Džunov, novinar, urednik “TV Revije”, TV kritičar “Politike”

1952. – Rođen Lazar Ristovski, pozorišni, filmski i TV glumac, režiser i producent

1958. – Rođena Ksenija Janković, violončelistkinja

1961. Nobelovu nagradu za književnost dobio jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te prestižne svetske nagrade.

1972. Umro ruski konstruktor aviona i helikoptera Igor Ivanovič Sikorski, koji je konstruisao prvi uspešan helikopter, a 1913. prvi izgradio avion s više motora. 1919. emigrirao u SAD gde je nastavio rad na konstrukciji novih tipova aviona i helikoptera.

1972. U kampanji Saveza komunista Jugoslavije protiv “anarholiberala” smenjeni funkcioneri Komunističke partije Srbije Marko Nikezić i Latinka Perović. Nakon toga smenjeni i funkcioneri u državnom aparatu i privredni rukovodioci koji su se zalagali za liberalizaciju i modernizaciju društva.

1976. Generalna skupština UN jednoglasno osudila aparthejd i pozvala vlade zemalja-članica da zabrane sve kontakte s Transkejom, koja je samoproklamovala nezavisnost s belom manjinom na čelu.

1994. Izrael i Jordan potpisali sporazum kojim je posle 46 godina formalno okončano ratno stanje dve susedne zemlje.

1995. Na Malti ubijen vođa palestinske terorističke islamske organizacije “Islamski džihad” Fati Škaki.

1998. Predsednici Perua i Ekvadora potpisali formalnu deklaraciju kojom je rešen pogranični spor dve južnoameričke zemlje nastao početkom 19. veka, zbog kog su više puta ratovale.

1999. Savet bezbednosti UN odobrio upućivanje međunarodnih mirovnih snaga, 11.000 vojnika i policajaca, u Istočni Timor.

2000. Na sastanku u Bukureštu Jugoslavija postala punopravan član Pakta stabilnosti za Jugoistočnu Evropu.

2001. Beogradski sud osudio Dobrosava Gavrića na 20 godina zatvora zbog ubistva Željka Ražnatovića Arkana i još 2 osobe u hotelu “Interkontinental” u Beogradu 15. januara 2001.♦