Skip to the content3. jul
03/07/2019 By BERB 1939. – Rođen Ljubivoje Ršumović, književnik, urednik Televizije Beograd i “Književnih novina”, upravnik Pozorišta “Boško Buha” u Beogradu, predsednik Kulturno-prosvetne zajednice Srbije
321 – Rimski car Konstantin II, hrišćanin, proglasio je nedelju za dan odmora i verskog obreda.
1423 – Rođen je francuski kralj Luj XI (Louis) koji je tokom vladavine (1461-83) podstakao razvoj zanatstva i trgovine dajući gradovima privilegije. Modernizovao je stare i podigao nove visoke škole.
1583 – Ruski car Ivan Grozni ubio je sina u nastupu gneva. Taj autokrata sproveo je značajne reforme u Rusiji, a zbog okrutnog odnosa prema boljarima dobio je naziv Grozni. Kao tragični lik bio je inspiracija slikarima, muzičarima, književnicima, filmski rediteljima.
1608 – Francuski istraživač Samiel de Šamplen (Samuel, Champlain) osnovao je kanadski grad Kvebek.
1642 – Umrla je francuska kraljica Marija de Mediči (Marie Medici), kćerka toskanskog vojvode Frančeska de Medičija. Posle ubistva kralja Anrija IV (Henri) vladala je kao regentkinja (1610-17.) uz sina Luja XIII (Louis). Za nju je građena Palata Luksemburg u Parizu čije su dvorane bile ukrašene 21 Rubensovom slikom koje se sada nalaze u Luvru.
1775 – General Džordž Vašington (George Washington), kasnije izabran za prvog predsednika SAD (1789), zvanično je preuzeo komandu nad vojskom kolonista u Američkom ratu za nezavisnost.
1849 – Francuske trupe su ušle u Rim savladavši otpor snaga Đuzepea Garibaldija (Giuseppe) i ponovo ustoličile poglavara rimokatoličke crkve papu Pija IX.
1881 – Pod pritiskom Velike Britanije, Otomansko carstvo je potpisalo konvenciju s Grčkom kojom joj je predalo Tesaliju i delove Epira.
1883 – Rođen je austrijski pisac Franc Kafka (Franz). Njegova dela, među kojima su najpoznatiji romani “Proces” i “Zamak” i pripovetka “Metamorfoza”, imala su presudan uticaj na evropsku književnost 20. veka.
1904 – Umro je Teodor Hercl (Theodor Herzl), osnivač i lider cionističkog pokreta. Organizovao je prvi cionistički kongres u Bazelu (1897) i bio je prvi predsednik Svetske cionističke organizacije. U delu “Jevrejska država” (1896) izneo je plan za osnivanje jevrejske države u Palestini.
1928. – Rođen dr Slobodan Vitanović, književnik i prevodilac, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu, osnivač i predsednik Društva prijatelja Francuske
1937. – Rođen Milovan Danojlić, književnik, akademik
1939. – Rođen Ljubivoje Ršumović, književnik, urednik Televizije Beograd i “Književnih novina”, upravnik Pozorišta “Boško Buha” u Beogradu, predsednik Kulturno-prosvetne zajednice Srbije
1940 – Britanci su onesposobili veliki deo francuske flote stacionirane u Oranu u severnoj Africi da je ne bi zarobila Nemačka. Francuzi nisu pristali da, nakon kapitulacije Francuske, predaju flotu dobrovoljno, pa je najveći deo uništen, a poginulo je više od 1.000 francuskih mornara.
1944 – Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile glavni grad Belorusije Minsk i zarobile 100.000 nemačkih vojnika.
1953. – Rođen Dragan Velikić, književnik i diplomata
1954 – U Velikoj Britaniji je ukinuto racionisano snabdevanje hranom uvedeno još tokom Drugog svetskog rata.
1962 – Alžir je stekao nezavisnost posle 132 godine francuske kolonijalne vlasti.
1969 – Jedan od osnivača engleske rok-grupe “Rolingstons” Brajan Džons (Brian Jones) utopio se u svom bazenu pod dejstvom prekomerne količine droge.
1972 – Indija i Pakistan su potpisali mirovni sporazum kojim je okončan sukob izazvan 1971. građanskim ratom u Istočnom Pakistanu (Bangladeš).
1975. – Rođen Vuk Jeremić, ministar inostranih poslova Srbije, predsedavajući Generalne skupštine Ujedinjenih nacija, direktor Centra za međunarodnu saradnju i održivi razvoj
1987 – Ratni zločinac iz Drugog svetskog rata Klaus Barbi (Barbie), lokalni šef Gestapoa, nazvan “kasapin iz Liona”, osuđen je u Francuskoj na doživotnu robiju.
1988 – Raketa sa američkog ratnog broda “Vensen” je u poslednjoj sedmici iransko-iračkog rata oborila iranski putnički avion “Erbas A300” iznad Persijskog zaliva. Poginulo je svih 290 ljudi u letilici.
1995 – Jugoslovenski košarkaši postali su evropski šampioni na prvenstvu u Atini. Pobeda je burno proslavljena, posebno zbog već trogodišnje međunarodne izolacije SR Jugoslavije.
1996 – Predsednik Rusije Boris Jeljcin pobedio je u drugom izbornom krugu komunističkog kandidata Genadija Zjuganova i započeo drugi predsednički mandat.
2001 – Ruski avion “tupoljev 154” srušio se kod Irkutska. Poginulo je svih 145 putnika i članova posade.
2001 – U prvom pojavljivanju pred Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, bivši predsednik SRJ Slobodan Milošević izjavio je da ne priznaje taj sud i odbio je da se izjasni o optužnici za progon, deportaciju i ubijanje kosovskih Albanaca 1999.
2004 – Umro je Andrijan Nikolajev, ruski kosmonaut koji je 1962. godine postavio rekord po dužini boravka u svemiru. Kružio je oko Zemlje 64 puta za ukupno 96 sati.
2004 – Manastir Visoki Dečani je uvršćen na listu svetske baštine UNESKO-a kao peti spomenik iz Srbije i Crne Gore. Na listi UNESKO-a su 754 spomenika iz celog sveta.
2008 – Haški tribunal pravosnažno je oslobodio ratnog zapovednika muslimanskih snaga u Srebrenici Nasera Orića krivice za nesprečavanje zločina nad Srbima 1992. i 1993. godine. Prvostepenom presudom izrečenom u leto 2006, Orić je bio proglašen krivim i osuđen na dve godine zatvora.
2010 -Roza Otunbajeva inaugurisana je za predsednicu Kirgizije, nekadašnje sovjetske republike koja je bila zahvaćena političkim i etničkim nasiljem od krvavog zbacivanja bivšeg predsednika Kurmanbek Bakijeva aprila te godine. Zo je bila prva žena na čelu jedne države u Centralnoj Aziji.
2011 – Na izborima u Tajlandu je pobedila partija Jingluk Šinavatre, sestre bivšeg tajlandskog premijera Taksina Šinavatre koji je bio u egzilu od svrgavanja s vlasti 2006. Jingluk je prva žena na premijerskoj funkciji u tom južnoazijskom kraljevstvu.
2011 – Srpski teniser Novak Đoković osvojio je glen slem turnir u Vimbldonu i time obezbedio prvo mesto na svetskoj rang listi (ATP). Dan ranije imenovan je za ambasadora UNICEFA u Srbiji.
2013 – Egipatska vojska je smenila predsednika države Mohameda Mursija, suspendovala Ustav i najavila prevremene predsedničke izbore.
2016. – Umro dr Miroslav Timotijević, istoričar umetnosti, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, sekretar Odeljenja za likovne umetnosti Matice srpske