Skip to the content23. maj
23/05/2019 By BERB –1969. – Premijera “Kose” u režiji Mire Trailović i Zorana Ratkovića na sceni Ateljea 212
1430. Zarobljena Jovanka Orleanka i predata Englezima, koji su je potom izveli na crkveni sud i 1431. osudili na smrt i spalili na lomači.
1498. Na lomači spaljen italijanski dominikanski kaluđer Đirolamo Savonarola, politički i verski reformator u Firenci.
1514. U Mađarskoj počela seljačka buna pod vođstvom plemića Đerđa Dosa. Četiri meseca kasnije ustanak je ugušen, a Doso ubijen.
1526. Papa Klement VII pristupio Svetoj ligi Francuske, Venecije i Milana protiv rimsko-nemačkog cara Karla V.
1533. Kenterberijski nadbiskup Tomas Krenmer objavio da je poništen brak kralja Henrija VIII i Katarine Aragonske i da je njegovo venčanje sa Anom Bolen legalno. To je dovelo do raskida Engleske crkve i Vatikana.
1618. Pobunom Čeha protiv habsburškog cara Ferdinanda II u Pragu počeo Tridesetogodišnji rat. Građani kroz prozor Gradske većnice izbacili careve namesnike, smatrajući ih krivim za rušenje dve protestantske crkve kod Praga. Pristalice reformacije potom proterale jezuite i organizovale svoju vojsku.
1707. Rođen švedski prirodnjak Karl fon Line, osnivač i prvi predsednik Švedske akademije nauka i Prirodnjačkog muzeja. Uveo binarnu nomenklaturu biljaka.
1848. Rođen nemački inženjer i pronalazač Oto Lilijental, čiji su modeli letelica kasnije korišćeni u konstrukciji aviona.
–1886. Umro nemački istoričar Leopold fon Ranke, profesor Berlinskog univerziteta i član Pruske akademije nauka, autor knjige o Prvom srpskom ustanku protiv Turaka.
1901. – Prva izložba srpskih foto – amatera. Izložba je bila postavljena u Gradskoj kasini u Beogradu, a otvorio ju je ugledni naučni radnik Mihajlo Valtrović. Prikazano je 960 fotografija 35 autora. Ulaznica je bila pola dinara, a posetioci su imali prilike da dobiju, za tu priliku štampan katalog izložbe. Među fotoamaterima koji su izlagali bili su: Branislav Nušić, Vojislav Subotić, Isak Levi… Iste godine, 25. jula, u Beogradu je osnovan prvi klub foto-amatera. Predsednik je bio Marko Nikolić, a potpredsednik Jovan Cvijić. 1906. – Umro Henrik Ibzen, norveški književnik
–1906. Umro norveški dramski pisac Henrik Ibzen.
1908. Rođen američki fizičar Džon Bardin, dvostruki dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1956. i 1972. S Vilijamom Šoklijem izumeo tranzistor.
1909. – Rođena Jelena Nenadović, pijanistkinja, docent Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu
1915. Italija objavila rat Austro-Ugarskoj, napuštajući neutralnost u Prvom svetskom ratu.
1920. Osnovana Komunistička partija Indonezije, prva takva politička organizacija u Aziji.
1926. – Rođen Zoran Gluščević, književnik i književni kritičar, urednik “Književnih novina”
–1930. – Rođen Aleksandar Matanović, šahovski velemajstor
–1933. – Rođena Džoan Kolins, engleska pozorišna i filmska glumica
1934. U Lujzijani, u okršaju s policijom, ubijeni Boni Parker i Klajd Barou, ozloglašen razbojnički par.
1937. Umro američki multimilioner Džon Rokfeler, osnivač naftnog koncerna “Standard Oil”.
1939. Britanski parlament usvojio plan o stvaranju nezavisne palestinske države do 1949. u kojoj bi zajedno živeli Arapi i Jevreji.
1945. Nemački nacistički lider i šef Gestapoa Hajnrih Himler izvršio samoubistvo dan pošto su ga Britanci zarobili. Uhapšen Hitlerov naslednik, admiral Karl Denic.
1949. Osnovana Savezna Republika Nemačka, s Bonom kao glavnim gradom.
1960. Agenti izraelske tajne službe Mosad u Argentini uhvatili nacističkog ratnog zločinca Adolfa Ajhmana. Na suđenju u Jerusalemu Ajhman osušen na smrt vešanjem.
–1962. U Beogradu umrla srpska slikarka Zora Petrović, Bila je profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu.
–1969. – Premijera “Kose” u režiji Mire Trailović i Zorana Ratkovića na sceni Ateljea 212
1971. U zemljotresu koji je razorio grad Bingol u istočnoj Turskoj poginulo najmanje 1.000 ljudi.
–1975. U Ljubljani umro jugoslovenski i slovenački vajar Boris Kalin. Jedan je od osnivača Likovne akademije u Beogradu.
1994. Kandidat demohrišćana Roman Hercog postao predsednik Nemačke.
1997. Na predsedničkim izborima u Iranu pobedio predvodnik umerene političke struje Mohamad Hatami.
1999. Kandidat Socijaldemokratske partije Johanes Rau izabran za predsednika Nemačke.
1999. Avioni NATO “grafitnim bombama” izazvali nestanak struje u gotovo celoj Srbiji.
2002. – Umro Emir Dragulj, akademski slikar, grafičar, profesor Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu♦
