21. mart
21/03/2019–1882. U Narodnom pozorištu u Beogradu izvedena prva srpska opereta “Vračara” Davorina Jenka, autora srpske himne “Bože pravde”.
753 p.n.e Romul, prema istoričaru Marku Terentiju Varonu, osnovao Rim.
1142. Umro francuski filozof i teolog Pjer Abelar. Kao zastupnik laičke nauke i antičke filozofije verovao u ljudski razum i poricao crkvene dogme. U književnosti poznat po ljubavnim pismima Eloizi.
1509. Umro engleski kralj Henri VII, osnivač dinastije Tjudor. Njegovim dolaskom na presto 1485. okončan četrdesetogodišnji rat dinastija Lankaster i Jork, “Rat dve ruže”.
–1685. – Rođen je Johan Sebastijan Bah, nemački kompozitor, jedan od najznačajnijih stvaralaca u istoriji muzike. Pretežan deo života proveo je u Lajpcigu kao kantor crkve sv. Tome. U svoje vreme više je bio cenjen kao orguljaš nego kao kompozitor. Tek je Feliks Mendelson, izvođenjem Bahove “Pasije po Mateju”, otkrio njegov muzički genije, stvorio pravi Bahov renesans i od tada se javljaju mnogi Bahovi sledbenici. Bahovo stvaralaštvo označava raskid sa srednjovekovnim misticizmom, kao i vrhunac i završetak baroknog polifonog stila. Komponovao je preludijume, fuge, tokate za orgulje, svite, violinske koncerte… Glavna dela: “Dobro temperovani klavir”, “Umetnost fuge za klavir”, “Brandenburški koncerti”, “Pasija po Mateju”...
1699. Umro Žan Rasin, francuski pesnik.
–1816. Rođena engleska književnica irskog porekla Šarlota Bronte.
1828. Rođen francuski teoretičar umetnosti i filozof Ipolit Ten, član Francuske akademije od 1878. Kao teoretičar francuskog naturalizma, uticao na Emila Zolu i čitavu generaciju pisaca koja je s naučno-ekperimentalnim pretenzijama pristupala književnosti.
1836. Teksašani porazili Meksikance u bici kod San Hasinta, što je omogućilo nezavisnost Teksasa, koji je 1845. ušao u sastav SAD.
1856. Australija prva u svetu uvela osmočasovni radni dan.
–1882. U Narodnom pozorištu u Beogradu izvedena prva srpska opereta “Vračara” Davorina Jenka, autora srpske himne “Bože pravde”.
–1910. Umro američki pisac Mark Tven.
–1915. Rođen američki filmski glumac meksičkog porekla Entoni Kvin, dobitnik dva “Oskara” za filmove “Viva Zapata” i “Žudnja za životom”. Proslavio se i filmom “Grk Zorba”.
1918. Poginuo nemački pilot Manfred fon Rihtofen, Crveni Baron, u Prvom svetskom ratu oborio 80 aviona.
1926. Rođena Elizabeta II, kraljica Velike Britanije od 1952.
1935. – Umro je srpski geolog Vladimir K. Petković, član Srpske kraljevske akademije, osnivač Državnog geološkog instituta Jugoslavije, profesor i rektor Beogradskog univerziteta, najbolji poznavalac kredne formacije kod nas i tektonike istočne Srbije. Bio je i upravnik Geološkog zavoda Beogradskog univerziteta i urednik “Geoloških anala Balkanskog poluostrva”. Napisao je oko 70 radova, pretežno o stratigrafiji i tektonici Srbije. Dela: “Geologija istočne Srbije”, “O tektonskom sklopu istočne Srbije”, “Tercijer u Skopskoj ravnici”, “Tupižnica i njeno podnožje”, “Golt u Srbiji”, “O baremskom katu na Grebenu”, “Aptski kat u istočnoj Srbiji”.
1941. Šefovi diplomatija Nemačke i Italije Joahim fon Ribentrop i grof Galeako Ćano u Drugom svetskom ratu dogovorili se o podeli Jugoslavije na nemačko i italijansko područje.
1945. Poslednje nemačke trupe povukle se iz Bolonje.
1945. Sovjetska armija ušla u predgrađe Berlina.
1946. Umro engleski ekonomist Džon Mejnard Kejnz, poznat po delu “Opšta teorija zaposlenosti, kamata i novca” koje je donelo radikalan preokret u ekonomskoj teoriji.
1960. Prestonica Brazila premeštena iz Rio de Žaneira u Braziliju.
1967. Vojnim pučem u Atini uspostavljen režim “grčkih pukovnika” koji su sedam narednih godina sprovodili vojnu diktaturu.
1971. Umro Fransoa Divalije, Papa Dok, predsednik Haitija od 1957. Diktatorski režim održavao uz pomoć gangsterske milicije “Tonton Makut”.
1993. Vrhovni sud Bolivije na 30 godina zatvora osudiuo bivšeg diktatora Luisa Garsiju Mesu zbog masovnih ubistava i kršenja Ustava.
1996. Koalicija levog centra “Maslinovo drvo” pobedila na izborima u Italiji. To je prva pobeda levice u Italiji od Drugog svetskog rata.
1997. Prvi kineski vojnici ušli u Hongkong u okviru priprema za prelazak te britanske kolonije 1. jula pod suverenitet Kine.
1999. U vazdušnim napadima NATO na Jugoslaviju pogođeni poslovna zgrada “Ušće” u Novom Beogradu i Žeželjev most na Dunavu u Novom Sadu.
2000. Parlament Rusije ratifikovao rusko-američki Sporazum o ograničavanju nuklearnog naoružanja, START 2.
–2003. U Francuskoj u 70. godini umrla Nina Simon, američka džez-pevačica. Bila izvrstan pijanista i borac za prava crnaca.
2003. Kapetan Jugoslovenske narodne armije Miroslav Radić dobrovoljno se predao srpskim vlastima i 17. maja izručen Haškom tribunalu, pred kojim je optužen za ratne zločine u Vukovaru, s Miletom Mrkšićem i Veselinom Šljivančaninom.♦
