27. septembar

1540. Papa Pavle III odobrio osnivanje jezuitskog katoličkog reda koji je, kao Društvo isusovaca, 1534. u Parizu osnovao Ignacio Lojola.

1601. Rođen francuski kralj Luj XIII, jedan od najmoćnijih evropskih monarha. Tokom vladavine zaveo apsolutizam uz pomoć kardinala Rišeljea, ugušio ustanak protestanata i nastavio kolonijalno širenje Francuske. U vreme njegove vladavine 1635. osnovana Francuska akademija.

1825. Prvom u svetu javnom železničkom prugom, prugom Darlington – Stokton, u severoistočnoj Engleskoj, krenuo voz s prvom parnom lokomotivom, kojom je upravljao njen konstruktor Džorž Stivenson.

1862. Rođen južnoafrički general i državnik Luis Bota, jedan od vođa Bura u ratu sa Englezima i prvi premijer Južnoafričke Unije. Bio premijer Transvala od 1907. do 1910, kad su se burske republike Transval, Natal, Oranž i Kejplend udružile u Uniju.

–1891. Umro ruski pisac Ivan Aleksandrovič Gončarov, autor romana “Oblomov”, u kojem je stvoren jedan od najznačajnijih tipova u svetskoj književnosti, kao i pojam “oblomovština”, sinonim za parazitizam i apatiju.

–1902. Rođen srpski pisac i pozorišni kritičar Milan Dedinac, sledbenik francuske avangarde lirike, pripadnik grupe beogradskih modernista, prvi glavni urednik posleratne “Politike”, dramaturg i upravnik Jugoslovenskog dramskog pozorišta.

–1917. Umro francuski slikar, grafičar i vajar Edgar Dega, koji se smatra jednim od najboljih crtača u likovnoj umetnosti. Virtuoznost crtanja najbolje je iskazao slikajući ljudsko telo u pokretu.

1922. Grčki kralj Konstantin I abdicirao zbog vojnog poraza u ratu s Turskom 2 godine pošto se vratio na presto. Kralj postao 1913, prvi put je abdicirao 1917. kada je njegova odluka o neutralnosti Grčke u Prvom svetskom ratu izazvala nezadovoljstvo u zemlji i među zapadnim saveznicima.

1939. Nakon trodnevnog neprestanog bombardovanja Nemci u Drugom svetskom ratu zauzeli Varšavu.

1940. Nemačka, Italija i Japan potpisali u Berlinu desetogodišnji vojni i ekonomski pakt poznat pod nazivom Osovina Berlin-Rim-Tokio.

1947. U Varšavi osnovan Informacioni biro komunističkih i radničkih partija, Informbiro, savetodavno i koordinaciono telo 9 evropskih komunističkih i radničkih partija, osnovano na inicijativu SSSR, sedište mu do proleća 1948. bilo u Beogradu, kasnije u Bukureštu.

1962. U Jemenu u vojnom udaru pukovnik Abdula al Salal oborio monarhiju i proglasio Jemensku Arapsku Republiku. Sa prestola zbačen poslednji jemenski imam Mohamed Badr, nedelju dana pošto je nasledio umrlog oca imama Ahmada.

1964. Vorenova komisija posle desetomesečne istrage saopštila da je Li Harvi Osvald bio jedini atentator na predsednika SAD Džona Kenedija 22. novembra 1963. u Dalasu.

1968. Portugalski diktator Antonio de Oliveira Salazar, koji je 1932. zaveo autoritarni režim u Portugalu, povukao se sa mesta premijera posle moždanog udara.

1970. Na inicijativu predsednika Egipta Gamala Abdela Nasera, kralj Jordana Husein i vođa Palestinskog oslobodilačkog pokreta Jaser Arafat potpisali u Kairu sporazum o okončanju građanskog rata u Jordanu.

1990. Iran i Velika Britanija obnovili diplomatske odnose koje je Teheran prekinuo u martu 1989. zbog knjige “Satanski stihovi” britanskog pisca indijskog porekla Salmana Ruždija, ali su oni podignuti na ambasadorski nivo tek 1998, kad su iranske vlasti odustale od “fatve”, smrtne kazne kojom je zaprećeno Ruždiju.

1996. Snage fundamentalističkog islamskog pokreta Talibana zauzele glavni grad Avganistana, Kabul, i obesile bivšeg šefa države Nadžibulaha.

1998. Obećavši da će rešiti problem masovne nezaposlenosti lider nemačkih socijaldemokrata Gerhard Šreder pobedio Helmuta Kola na izborima i postao kancelar Nemačke.

2000. Više desetina hiljada ljudi u centru Beograda i oko pola miliona širom Srbije burno pozdravilo proglašenje izborne pobede DOS na izborima 24. septembra, kao i odluku lidera opozicije da ne prihvati drugi krug predsedničkih izbora.

2000. U ekploziji gasa u rudniku uglja u južnoj kineskoj provinciji Guidžu poginulo 118 rudara.

2001. Napadač u policijskoj uniformi upao na sednicu lokalne skupštine švajcarskog kantona Zug, ubio 13 i ranio 15 ljudi. Atentator potom izvršio samoubistvo.