NA DANAŠNJI DAN – 18. NOVEMBAR
18/11/2014<<<1956. – Umro je srpski glumac Dobrica Milutinović, prvak Drame nacionalnog teatra više od pola veka. Muzej pozorišne umetnosti i Savez dramskih umetnika Srbije su 1980. ustanovili nagradu za glumačko životno delo “Dobričin prsten”.
9. – Rođen je rimski car Tit Flavije Vespazijan (Titus Flavius Vespasianus), osnivač dinastije Flavija. Tokom vladavine od 69. do smrti 79. pokorio je Galileju i zauzeo krajeve oko Jerusalima. U Rimu je podigao veličastvene građevine poput Koloseuma, Kapitola i Amfiteatra.
1477. – Engleski štampar Vilijam Keksten (William Caxton) izdao je u Vestminsteru prvu knjigu štampanu u Engleskoj na engleskom jeziku “The Dictes and Sayings of the Philosophers”.
1626. – Papa Urban VIII osveštao je baziliku Svetog Petra u Rimu.
1786. – Rođen je nemački kompozitor Karl Marija Fridrih Ernst fon Veber (Carl Maria Friedrich, von Weber), tvorac nemačke romantične opere. Posebno je značajna njegova opera “Čarobni strelac” kojom je prekinuo sa tradicijom italijanske opere i uveo romantizam u muzičko-scensku umetnost.
1860. – Rođen je poljski državnik, pijanista i kompozitor, Ignac Jan Paderevski (Ignacy, Paderewski), profesor Konzervatorijuma u Varšavi. Od 1919. do 1921. bio je premijer i šef diplomatije a 1940. predsednik Poljske (opera “Manra”, “Poljska fantazija” za klavir i orkestar, jedna simfonija, klavirska dela, solo pesme).
1903. – SAD su s Panamom potpisale ugovor kojim su dobile neograničeno pravo korišćenja Panamskog kanala. Godine 1979. postignut je sporazum da Panama dobije potpuni suverenitet nad kanalom 31. decembra 1999.
1910. – U Meksiku je izbila seljačka revolucija čije su vođe bili Pančo Vila (Pancho Villa) i Emilio Zapata. Tokom revolucije koja je trajala do 1917. poginulo je više od milion ljudi.
1918. – Belgijska armija je ušla u Brisel posle četiri godine nemačke okupacije u Prvom svetskom ratu.
1922. – Umro je francuski pisac Marsel Prust (Marcel Proust). Njegov književni postupak u ciklusu romana “U potrazi za izgubljenim vremenom” (1913), i na planu sadržaja i na planu forme, zaokuplja pažnju književnih kritičara i istoričara tokom čitavog 20. veka. Smatra se da je, uz Kafku i Džojsa, Prustovo delo presudno uticalo na razvoj modernog romana u prošlom veku.
1923. – Rođen je Alen Šepard (Alan Shepard), prvi američki astronaut.
1928. – U filmu “Parobrod Vili” prikazanom u Njujorku prvi put se pojavio Miki Maus (Mickey Mouse), popularni junak crtanih filmova Volta Diznija (Walt Disney).
1936. – Nemačka i Italija su priznale vladu generala Fransiska Franka (Francisco Franco) u Španiji.
1945. – Na prvim izborima u Bugarskoj posle Drugog svetskog rata, koje je opozicija bojkotovala, pobedio je Otečestveni front predvođen komunistima.
1956. – Umro je srpski glumac Dobrica Milutinović, prvak Drame nacionalnog teatra više od pola veka. Muzej pozorišne umetnosti i Savez dramskih umetnika Srbije su 1980. ustanovili nagradu za glumačko životno delo “Dobričin prsten”.
1969. – Modul američkog vasionskog broda “Apolo 12” s astronautima Čarlsom Konradom (Ćarles Conrad) i Alenom Binom (Alan Bean) spustio se na Mesec. Bio je to drugi svemirski brod koji je dotakao mesečevo tlo.
1978. – U Džonstaunu u Gijani 914 Amerikanaca pripadnika sekte “Hram naroda” izvršilo je kolektivno samoubistvo. Oni su zajedno sa svojim vođom Ximom Xonsom (Jim Jones) popili cijanid izmešan sa voćnim sokom. Članovi sekte koji su odbili da ispiju otrov su ubijeni.
1991. – Umro je čehoslovački državnik slovačkog porekla Gustav Husak, predsednik Čehoslovačke od 1975. Na čelo Komunističke partije došao je posle vojne intervencije Varšavskog pakta 1968, zamenivši Aleksandera Dubčeka (Alexander Dubcek). Pod pritiskom javnosti 1989. je podneo ostavku.
1991. – Nakon 86 dana opsade pripadnici Jugoslovenske narodne armije ušli su u razrušeni Vukovar. U borbama sa hrvatskim snagama poginulo je više hiljada ljudi, među kojima veliki broj civila. Od 45.000 stanovnika, oko 10.000, koliko je ostalo u gradu, izašlo je iz podruma u kojima su proveli gotovo tri meseca.
1993. – Lideri Južne Afrike, crnci i belci, odobrili su ustav kojim je označen kraj politike aparthejda u toj zemlji.
1999. – Na samitu OEBS-a u Istanbulu usvojena je Povelja o evropskoj bezbednosti kojom se sukobi unutar država smatraju legitimnim predmetom brige međunarodne zajednice.
2001. – Nakon petogodišnje zabrane, tokom talibanske vlasti u Avganistanu, televizija Kabul je počela da emituje program.
2002. – Umro je američki glumac Džejms Koburn (James Coburn) koji je najzapaženije uloge ostvario u filmovima “Naš čovek Flint” i “Sedam veličanstvenih”.
2003. – Haški tribunal obelodanio je optuznicu protiv bivšeg lidera samoproklamovane Republike Srpske Krajine (Hrvatska) Milana Babića za zločine protiv čovečnosti nad hrvatskim civilima 1991-92. godine. Babić je priznao krivicu i 29. juna 2004. osuđen na 13 godina zatvora.
2003. – U Beogradu je održana poslednja sednica koalicije Demokratske opozicije Srbije (DOS), koji je prestao da postoji nakon raspisivanja parlamentarnih izbora za 28. decembar te godine. DOS je došao na vlast u Srbiji nakon pobede na izborima 2000. kada je poražen bivši režim koji je oličavao haški optuženik Slobodan Milošević.
2004. – Češki predsednik Vaclav Klaus potpisao je zakon kojim se nakon 140 godina ukida vojni rok, a od januara 2005. uvodi potpuno profesionalna vojska.<