Aleksandаr Zograf: Promocija kataloga i vođenje kroz izložbu „Hvatač snova“ 24. juna u Bioskopu Balkan

Na tri nivoa Bioskopa Balkan u organizaciji Fondacije Saša Marčeta, od 6. juna izložen je višedecenijski rad našeg istaknutog strip autora, Aleksandra Zografa. U utorak, 24. juna u 19h, uoči zatvaranja izložbe, biće predstavljen katalog izložbe, a posetioci će imati još jednu priliku da ih autor, Aleksandar Zograf i kustos, Stevan Vuković, vode kroz ovu izuzetno zanimmljivu i dinamičnu postavku u istorijskom zdanju Bioskopa Balkan.

Aleksandar Zograf je jedan od najznačajnijih predstavnika alternativne i autobiografske strip scene, prisutan je na međunarodnoj strip sceni od 1990-ih godina, te ova izložba predstavlja njegov dugogodišnji rad, ali sa fokusom na snovima — tematskom i formalnom polazištu brojnih Zografovih stripova, koje autor beleži iz tzv. hipnagogičkog stanja, između jave i sna. U tom smislu, naziv izložbe – „Hvatač snova“ – upućuje na Zografovu ulogu snohvatica, umetnika koji slike iz nesvesnog pretače u narative svojim autorskim jezikom.

Izložbu čine crteži, faksimili, publikacije i prateći materijali, dok posebnu pažnju publike privlači instalacija na trećem nivou Bioskopa Balkan, sa velikim belim platnima, kao i deo sa vezovima, koji predstavljaju vizuelne interpretacije Zografovih strip scena u tekstilnim radovima Gordane Baste. Kao i mnogim prethodnim Zografovim izložbama, Gordana Basta ima koautorsku ulogu i učestvuje radovima koji su materijalna transpozicija prizora iz Zografovih stripova putem veza na platnu.  

Po rečima kustosa, Stevana Vukovića, Izložba “Hvatač snova” je usmerena na istraživanje rada sna kao izvora umetničkog rada, koji u svom pristupu kombinuje formalističke i psihoanalitičke teorije stripa, osvetljavajući Zografovo stvaralaštvo kao istovremeno intimno i univerzalno, kao prostor susreta ličnih snoviđenja i kolektivne stvarnosti.

„Izložba je koncipirna tako da su na nultom nivou grafičke priče hvatača snova, odnosno tematski izbor uvećenih strip tabli, kao i film reditelja Đorđa Markovića “Poslednja avantura Kaktus Bate”, u kome Zograf igra ulogu naratora, arheologa buvljačkih nalazišta i istoričara stripa.

Nivo iznad predstavlja strip u proširenom polju – Snoviđenja izvan niza, gde su izloženi su vezovi Gordane Baste, po motivima Zografovih stripova, kao i prostorna montaža snoviđajnih prizora, na platnima velikih dimenzija, kao instalacija koja u sebe uvlači publiku.“ – kaže kustos, Stevan Vuković.

„U podzemlju je Usamljeni put strip junaka – ambijentalizovani strip u kome Zografov autografski avatar usamljeno hoda nedotaknut spoljašnjim događajima, sve do alegorijskog prizora u maniru “memento mori”.“ – objašnjava Stevan Vuković.

Izložba je otvorena do 28. juna 2025.godine, a ulaz je slobodan.

Video sa otvaranja: https://www.youtube.com/watch?v=COjRWt2y5MA&t=4s

O autoru:
Aleksandar Zograf prisutan je na međunarodnoj strip sceni od 1990-ih, kada njegova dela počinju da se objavljuju u SAD i širom Evrope. Tokom NATO bombardovanja, postaje jedan od prvih strip autora koji ratnu stvarnost beleže i objavljuju u realnom vremenu, putem elektronskih biltena i stripova koji su istovremeno izlazili u inostranstvu. Njegovi radovi, poput Život pod sankcijama, Psihonaut, Pozdravi iz Srbije i Dream Watcher, objavljeni su u mnogim zemljama, dok je izlagao u galerijama od Beča i Pariza do San Franciska i Soluna.