Izložba filmova i video radova “Javno telo” od 25. aprila u MSUB

Muzej savremene umetnosti, Beograd
Ušće 10, blok 15
Javno telo
Izložba filmova i video radova

Umetnici:
Marina Abramović
Neša Paripović
Zoran Popović
Raša Todosijević

25. april – 16. jun 2025
Kustoskinja: Una Popović

Prezentacija videa i filmskih ostvarenja podrazumeva segment izložbe „Javno telo“ koja je bila predstavljena prošle godine u Kulturnom centru Srbije „Ivo Andrić“ u Pekingu.

U Muzeju savremene umetnosti, na prvom nivou, biće predstavljeni filmovi i video radovi umetnika nove umetničke prakse, beogradskog konceptualnog kruga koji se formirao i razvijao tokom 1970-ih godina u Srbiji, paralelno uz svetske tokove konceptualne umetnosti. Publika će moći da vidi snimak performansa Marine Abramović „Oslobađanje memorije“ (1976, 50 minuta), film Neše Paripovića „N.P. 77“ (1977, 22 minuta), filmove Zorana Popovića „Art Event, Richard Demarco Gallery, Edinburgh, avgust 1973“ (1973, 9 minuta) i „Jozef Bojs, dvanaestočasovno predavanje: posvećeno Anaharsisu Klocu“ (1973, 15 minuta), kao i video rad Raše Todosijevića „Was ist Kunst, Marinela Koželj?“ (1979, 16 minuta).

Izložba filmova i video radova fokusira se na prezentaciju performans akcija umetnika te sprovodi dvojaku priču, ukazujući kroz primere na postojanje klasifikacije karaktera performansa. Između ostalog izdvajamo: analitički, ekspresivni, bihevioralni performans. Unutar njih se ispoljavaju individualni pogledi na socijalne teme (pitanje društvenog okruženja i položaja umetnika u njemu, problemi u vezi s pozicijom žena u društvu ili kategorija tela) ili se razmatraju kognitivne i mentalne akcije pojedinaca zarad preispitivanja složenije uloge delovanja unutar kolektiva i suživota.

Termin „javno telo” ovde sagledavamo u širem i polivalentnijem odnosu, kao relaciju fizičkog delovanja i javnog konteksta, mesta grada, otvorene pozicije galerije ili same telesne ekspresije koja deluje kao „javni medij“ kroz istupanje nečega unutrašnjeg, mišljenja ili stanja. Selekcijom radova u odnosu na subjekat i objekat umetnosti – „telo“, prezentuje se skala i repertoar mogućnosti performans izvedbe, pri čemu može da se ističe mesto izlaganja, izloženi objekt i moguća ambijentalna celina kao postavka privremenog ili stalnog karaktera.

U odnosu na navedeno, zanimljivo je i predstavljanje dva rada Zorana Popovića koji kao filmovi umetnika doprinose i pogledu na dokument vremena, jednako i na razliku u odnosu na pojedinačne performanse izvedene unutar zajedničke akcije koja se odigrala na festivalu umetnosti u Edinburgu kao program Ričard Demarko galerije, 19. avgusta 1973. godine. Film Popovića „Art Event, Richard Demarco Gallery, Edinburgh, avgust 1973“ donosi snimak prve izvedbe performansa Marine Abramović „Ritam 10“, performansa Raše Todosijevića „Odluka kao umetnost / Decision as Art“, akciju Gere Urkoma „Tapaciranje stolice“ i performans Zorana Popovića „Skrivanje iza Sally Holman“. Svi performansi su se izvodili istovremeno u istom prostoru, što je bitno određivalo dalji tok akcije na sceni, a različite poetike i individualnosti pokušale su da naprave i između sebe izgrade ideološku i mentalnu celinu.