25. oktobar

1400. Umro engleski pisac Džefri Čoser, začetnik moderne engleske književnosti. Njegove “Kenterberijske priče” smatraju se najznačajnijim delom engleske srednjovekovne književnosti.

1415. Englezi u Stogodišnjem ratu, pod komandom kralja Henrija V, naneli težak poraz Francuzima u bici kod Azenkura na severu Francuske.

1495. U Portugaliji na presto stupio kralj Manuel I Veliki ili Srećni. Finansirao istraživačke poduhvate moreplovaca Vaska da Game, Pedra Alvareša Kabrala i drugih, čija su otkrića potom postala portugalske kolonije, a Portugalija svetska pomorska i kolonijalna sila.

1616. Holandski moreplovac Dirk Hartog na putu prema Javi otkrio zapadne obale Australije.

1647. Umro italijanski matematičar i fizičar Evangelista Toričeli, savremenik i nastavljač Galilejevog dela, pronalazač živinog barometra.

1806. Rođen nemački filozof Kaspar Šmit, poznat kao Maks Štirner, ideolog anarhizma, čije je delo “Jedini i njegova svojina” izazvalo burnu reakciju građanske inteligencije, pa je jedno vreme bilo zabranjeno.

1815. Srpski knez Miloš Obrenović postigao sporazum s vezirom Beogradskog pašaluka Marašli Ali-pašom o mešovitoj srpsko-turskoj upravi, čime je završen oružan deo Drugog srpskog ustanka.

1825. Rođen austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johan Štraus Mlađi, proslavljeni “kralj valcera” i jedan od glavnih predstavnika klasične bečke operete.

1838. Rođen francuski kompozitor Žorž Bize, autor opere “Karmen”, jednog od remek-dela francuske i svetske operske scene, čije je prvo izvođenje 1875. godine naišlo na loš prijem publike i kritike.

1842. – Rođen Dimitrije Ruvarac, sveštenik i istoričar

1881. Rođen španski slikar i vajar Pablo Pikaso, jedan od najvećih i najuticajnijih umetnika 20. veka, koji je sa Žoržom Brakom napravio prekretnicu u evropskom slikarstvu, stvarajući novu koncepciju oblika i prostora.

1918. Kod mesta Vitorio Veneto počela jedna od poslednjih bitaka u Prvom svetskom ratu, koja je završena 3. novembra pobedom Italijana nad već dezorganizovanom austrougarskom vojskom.

1925. – Rođena Ivanka Acin, vajar, supruga slikara Boška Petrovića

1927. – Rođena Barbara Kuk, američka pevačica i glumica

1930. – Rođen Milivoje-Mića Milošević, istoričar umetnosti, filmski kritičar, novinar i urednik “Borbe”, filmski i TV reditelj i scenarista

1931. – Rođena Ani Žirardo, francuska pozorišna i filmska glumica

1936. Vlade Nemačke i Italije potpisale tajni protokol o uzajamnoj pomoći, kojim je formirana osovina Rim-Berlin.

1938. Libija postala sastavni deo Italije.

1942. – Rođena Katalin Ladik, književnica, glumica i multimedijalna umetnica

1949. Sprovodeći blokadu Jugoslavije nakon Rezolucije Informbiroa, SSSR otkazao gostoprimstvo jugoslovenskom ambasadoru u Moskvi, što su potom učinile i ostale zemlje komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije trajala do 1955.

1956. Egipat, Jordan i Sirija osnovali jedinstvenu vojnu komandu radi koordinacije odbrane od Izraelskog napada.

1971. Generalna skupština UN odlučila da primi Kinu u svetsku organizaciju i da isključi Tajvan.

1973. – Umro Abebe Bikila, egipatski atletičar, olimpijski šampion u maratonu

1983. Trupe SAD okupirale karipsku ostrvsku državu Grenadu, pošto su levičarske snage izvele državni udar.

1995. Na osnovu sporazuma Izraela i PLO o palestinskoj samoupravi, izraelske trupe počele povlačenje iz grada Dženin, na okupiranoj Zapadnoj obali.

1995. – Umro Miljenko Smoje, hrvatski novinar i scenarista

1997. – Umro prof. dr Marko V. Jarić, fizičar

2001. Na Donatorskoj konferenciji Pakta za stabilnost Jugoistočne Evrope u Bukureštu Jugoslavija dobila pomoć od 430 miliona evra.

2010. – Umrla Vesna Parun, hrvatska književnica

2011. – Umro Siniša Vuković, slikar, arhitekta i likovni kritičar, profesor i dekan Fakulteta primenjenih umetnosti i dizajna u Beogradu, jedan od osnivača “Mediale”

2012. – Umrla Olga Jančić, vajar, jedna od osnivača grupe “Prostor 8”

2014. – Umro Slobodan Radulović, dipl. ekonomista, potpredsednik Vlade Srbije, direktor “C marketa”

2014. – Umro Radmilo Bogdanović, pedagog, ministar unutrašnjih poslova Srbije, član Glavnog odbora Socijalističke partije Srbije♦