30. mart
30/03/2017
U Kordobi u Španiji rođen Mojsije Majmond, najznačajniji jevrejski filozof Srednjeg veka i jedan od najpoznatijih lekara svog doba. Njegova dela prevedena na mnoge jezike i uticala na jevrejsku filozofiju i srednjevekovnu skolastiku.
- 1746. Rođen španski slikar Fransisko de Goja. Kao dvorski slikar od 1786. naslikao čuvene portrete članova kraljevske porodice, dvorana i uglednih ličnosti.
1814. Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno ušli u Pariz.1842. Američki lekar Kraford Long prvi put upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u Džefersonu u Virdžiniji.
1853. Rođen holandski slikar Vinsent van Gog, jedan od najvećih umetnika XX veka, čije je delo presudno uticalo na stvaranje novog likovnog izraza u evropskom slikarstvu. Slavu stekao posthumno. Neshvaćen i nepriznat za života, u dubokoj depresiji izvršio samoubistvo 29. jula 1890.1856. U Parizu mirovnim ugovorom okončan Krimski rat Rusije i Otomanskog carstva, vođen od 1853.
1863. Princ Vilijam, mlađi sin danskog kralja Kristijana IX, postao kralj Grčke kao Džordž I.
1867. Senatu SAD podnet ugovor o kupovini Aljaske od Rusije. Teritorija od milion i po kvadratnih kilometara kupljena za 7,2 miliona dolara, oko dva centa po jutru zemlje. Aljaska 1912. zvanično proglašena za teritoriju SAD, a 1959. postala 49. država SAD.
1894. Rođen ruski konstruktor aviona Sergej Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. Posebno poznat po oklopnom jurišnom avionu “Il-2”, za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu.
1912. Ugovorom Francuske i marokanskog sultana Maroko kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.1945. Sovjetska armija u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig.
1950. Umro francuski političar i državnik Leon Blum, vođa Socijalističke stranke od osnivanja 1920, prvi socijalista premijer Francuske. Predvodio vladu Narodnog fronta od 1936. do 1937. Posle nemačke okupacije Francuske u Drugom svetskom ratu odveden u Nemačku, gde je bio zatvoren u logorima “Buhenvald” i “Dahau”. Po završetku rata ponovo premijer 1946. i 1947.
1967. NATO zatvorio vojne štabove u Francuskoj pošto je predsednik Šarl de Gol odlučio da povuče zemlju iz tog zapadnog vojnog saveza.
1972. Velika Britanija stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera.
1973. Povlačenjem poslednjih američkih trupa i slobađanjem zarobljenika formalno završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamu.
1979. Iranci na dvodnevnom referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.
1981. U Vašingtonu izvršen atentat na predsednika SAD Ronalda Regana.
1986. Umro američki filmski glumac Džejms Kegni, koji se proslavio ulogama u kriminalističkim filmovima. Dobitnik “Oskara” za film “Jenki dudl dendi”.
1987. Slika Van Goga “Suncokreti” prodata na aukciji u Londonu za 39,7 miliona dolara.1997. U bombaškom napadu tokom političkog skupa u glavnom gradu Kambodže Pnom Penu ubijeno 10 i povređeno više od 100 osoba, među kojima vodeći kambodžanski opozicioni političari.
2000. Novinari, izdavači i organizacije za očuvanje slobode medija iz celog sveta u Briselu pokrenuli kampanju za odbranu nezavisnih medija i novinara u Srbiji, koji su se našli na udaru režima predsednika Jugoslavije Slobodana Miloševića.
2000. Umro bivši austrijski predsednik Rudolf Kirhšleger. Za predsednika Austrije biran dva puta između 1974. i 1986. i bio prvi austrijski predsednik koji nije bio član neke političke partije.
2002. U 102. godini umrla majka britanske kraljice Elizabete II.
