12. maj
12/05/2019–1947. – Prikazan prvi poslertni domaći igrani film “Slavica”
1364. – Poveljom poljskog vladara Kazimira Velikog osnovan Krakovski univerzitet
1607 – Engleski avanturista Džejms Smit osnovao je prvo englesko naselje na tlu Severne Amerike, koje je kasnije po njemu dobilo ime Džejmstaun.
1671. – Upokojio se Sveti Vasilije Ostroški (Stojan Jovanović), mitropolit Zahumski i Istočno- hercegovački.
1820. – Rođena Florens Najtingejl, engleska bolničarka, reformator sanitetske službe i osnivač prve škole za medicinske sestre – datum njenog rođenja obeležava se kao Svetski dan medicinskih sestara.
1828. – Rođen Dante Gabriel Roseti, engleski slikar i književnik
–1842 – Rođen je francuski kompozitor Žil Masne. Komponovao je preko 20 opera, ulavnom lirske tematike, kao i balete, oratorijume, orkestarsku muziku, kantate, solo pesme (“Manon”, “Verter”, “Don Kihot”, “Tais”).
1845. – Rođen Ilija Ognjanović – Abukazem, književnik
1845. – Umro August Vilhelm Šlegel, nemački estetičar, književni kritičar i istoričar
–1871 – Umro je francuski kompozitor Danijel Fransoa Espri Ober, autor opera u kojima se smenjuju govorne i pevačke deonice (“Fra Diavolo”, “Crni Domino”).
–1879. – Rođen Milan Marjanović, književnik
–1884 – Umro je češki kompozitor Bedžih Smetana, osnivač češke opere i moderne muzike (“Prodana nevesta”).
–1904 – Rođen je čileanski pesnik Pablo Neruda. Bio je učesnik Španskog građanskog rata, nakon kojeg se posvetio idealima socijalne pravde. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1971. (“Suton”, “Dvadeset ljubavnih i jedna očajna pesma”, “Španija u srcu”.
–1907. – Rođena Ketrin Hepbern, američka filmska glumica, dobitnica”Oskar”-a
–1910. – Rođen Karlo Bulić, filmski i TV glumac
1912. – Rođen Petar Stambolić, političar i državnik, predsednik Vlade Srbije, Predsedništva, Skupštine SFRJ i Saveznog izvršnog veća, narodni heroj1918 – Rođen je američki inženjer Džulijus Rozenberg, koji je sa suprugom Etel, 1953. kao prvi civil u SAD, osuđen na smrt i pogubljen zbog špijunaže, uprkos kampanji širom sveta da im bude pošteđen život.
1923. – Otvoren hotel “Palas” u Beogradu
1924. – Rođen Aleksandar Jesenjin-Volpin, ruski književnik i matematičar, disident, sin pesnika Sergeja Jesenjina
1943 – Predajom nemačkog generala fon Arnima u Tunisu završene su borbe u severnoj Africi u Drugom svetskom ratu.
1943. – Rođen dr Dragić Stojadinović, profesor Ekonomskog fakulteta u Prištini i Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu
1946. – Rođen Radoš Glišić, novinar i urednik Drugog programa Radio Beograda, pomoćnik direktora Radio Beograda za programske akcije
–1947. – Prikazan prvi poslertni domaći igrani film “Slavica”
1949 – Zvanično je okončana sovjetska desetomesečna blokada Berlina tokom koje je grad snabdevan iz Savezne Republike Nemačke vazdušnim mostom.
1957. Umro Erih fon Štrohajm, američki filmski glumac i reditelj
1963. – Osnovana Škola za dizajn u Beogradu
–1970. – Umrla Neli Saks, nemačka književnica, nobelovac
1981. – Umro Vladimir Popović, pozorišni, filmski i TV glumac, direktor Crnogorskog narodnog pozorišta u Podgorici
1988 – Svetska zdravstvena organizacija objavila je da u svetu ima više od 34.000 obolelih od side.
1992. – Skupština srpskog naroda u BiH donela odluku o formiranju Vojske Republike Srpske i osnivanju Novinske agencije SRNA
1996. – Umro Vojislav J. Đurić, istoričar umetnosti, akademik
1997 – Predsednik Rusije Boris Jeljcin i čečenski vođa Aslan Mashadov potpisali su sporazum o obustavi neprijateljstava.
1999. – Umro Dragutin Đorđević, prota, akademik
2001. – Umro Aleksej Tupoljev, ruski konstruktor aviona
2001. – Umro Valdir-Didi Pereira, brazilski fudbaler
–2001 – Umro je popularni pevač Peri Komo čiji je opušteni vokalni stil šest decenija vladao scenom, sa baladama kao što su “Uhvati zvezdu padalicu” i “Nemoguće”.
2005 – Umrla je švedska džez pevačica i glumica Monika Ceterlund koja je 60-tih godina prošlog veka pevala sa legendardnim pijanistom Bilom Evansom. Ona je izgorela u požaru koji je izbio u njenom stanu.
2008. – Umrla Irena Sendler (Križanovska), Poljakinja koja je iz Varšavskog geta u Drugom svetskom ratu spasila 25000 jevrejske dece
2008. – Umro Robert Raušenberg, američki slikar
2008 – U Varšavi je umrla Irena Sendler, koja je tokom Drugog svetskog rata postala simbol nesebične pomoći Jevrejima u jeku holokausta. Ona je iz Varšavskog geta spasila sigurne smrti najmanje 2.500 jevrejske dece.
2008 – U snažnom zemljotresu jačine 7,8 stepeni Rihterove skale koji je pogodio jugozapadnu kinesku oblast Sečuan poginulo je ili nestalo više od 87.000 ljudi, među kojima i 5.335 đaka.
2009. – Umro Rože Planšon, francuski glumac i filmski i pozorišni reditelj
–2009. – Umro Mladen Srbinović, slikar, akademik, potpredsednik Srpske akademije nauka i umetnosti
2010. – Umro dr Ivan Aleksov, profesor Šumarskog fakulteta u Beogradu
2010. – Umro Mihajlo Farkić, glumac i reditelj, upravnik Pozorišta “Boško Buha” u Beogradu
2010 – U Australiji je uhapšen Dragan Vasiljković, poznatiji kao kapetan Dragan, osumnjičen za ratne zločine u Hrvatskoj 1992. i 1993. godine. Uhapšen je posle 43 dana skrivanja zbog odluke Vrhovnog suda Australije da on može biti izručen Hrvatskoj.
2011. – Umro dr Aleksandar Marinčić, profesor Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu, direktor Galerije nauke i tehnike Srpske akademije nauka i umetnosti, akademik
2012. – Umro Dimitrije Mita Tadić, novinar Radio Beograda
2014. – Umro Drago Malović, crnogorski pozorišni i TV glumac
2014. – Umro dr Josif Vuković, profesor Mašinskog fakulteta u Beogradu
2014. – Umro Hans Rudolf Giger, švajcarski skulptor i dizajner, dobitnik “Oskar”-a
2015 – Slika “Žene Alžira” španskog slikara Pabla Pikasa prodata je na aukciji američke kuće Kristi u Njujorku za 179 miliona dolara čime je postavila novi svetski rekord za najskuplje umetničko delo.
2016. – Umro Aleksandar Karađorđević, knez, sin kneza Pavla i knjeginje Olge, pilot Kraljevskog britanskog vazduhoplovstva
2017. – Umro Igor Kolarov, dečji pisac
2017. – Umro Mauno Koivisto, finski političar i državnik, premijer i predsednik Finske
2017. – Umro Svetislav Bata Vasiljević, novinar i urednik “Ekonomske politike” i “Politike”♦
.
