Verovanja: BiH i Srbija kolevaka vampirizma!

Nemačka TV kuća ProSieben u emisiji “Galileo Mystery“, koja se emitovala je prilog o vampirima. Između ostalog bilo je govora o nezaobilaznom grofu Drakuli, a u prilogu je kao jedna od zemalja gde su zabeleženi prvi slučajevi vampirizma spomenuta Bosna i Hercegovina.

Kako tvrdi autora priloga 1731. godine u mestu Međeđa kod Višegrada zabeležen je jedan od najranijih slučajeva vampirizma. Sve je počelo iznenadnom smrću 14 osoba. S obzirom na to da smrtnim slučajevima nije prethodila nikakva bolest, meštani su ih pripisali vampirima. Navodno su u nameri, kako prenosi aura.ba, da bi se uverili u svoje tvrdnje posle nekoliko dana otkopali su grobove i u njima pronašli netaknute leševe! U prilogu nisu ponuđeni neki konkretniji detalji koji bi potkrepili ovu priču iz Međeđe, ali su predočeni pisani dokumenti o balkanskim vampirima iz vremena austro – ugarske vladavine koji se nalaze u gradskom arhivu u Beču.
Istraživala ih je nemačka psihologinja Sibel Balta, koja se godinama bavi proučavanjem misterija vezanih uz vampire. Ona je pojasnila da se dokumenti odnose na srpsko selo Kišeljevo i bosansko Međeđa, gde je u 18. veku zabilježeno više nerazjašnjenih smrtnih slučajeva. Prema dostupnim zapisima, austro-ugarski doktori su se po carevom nalogu više pozabavili slučajevima u Kišeljevu i na insistiranje meštana otkopali grobove za koje su tvrdili da kriju vampire. Balta navodi da dokumenti sadrže neverovatne detalje. U njima je navedeno da su doktori ekshumirali leševe za koje su utvrdili da su izgledali netaknuto i neoštećeno. Prema njihovim izveštajima koža im je bila roze, a u ustima su otkrili tragove krvi. Doktori su zabeležili da su leševi izgledali kao da su živeli posle smrti. S obzirom na to da lekari u to vreme nisu imali objašnjenje za ono što su videli, došli su do istog zaključka kao i meštani, pa su i u službenom izveštaju podržali tezu da su pokojnici bili žrtve vampira. Čak su i odobrili ritual probadanja mrtvaca glogovim kolcem, što se u to vreme smatralo efikasnim lekom protiv vampira. Međutim, dr. Balta navodi da je i sama istražujući priče o vampirima, danas skoro 300 godina nakon ovih iz Međeđe i Kišeljeva, sklonija mišljenju da se iza priče o vampirima zapravo krije serijski ubica. Da bi pronašla tragove koji bi potkrepili njenu teoriju, Balta je posetila Srbiju, a najavljuje i posetu Bosni. Prema tvrdnjama filologa i etnologa Nenada Filipovića, vampiri i vampirizam nastali su u Bosni kao posledica dugogodišnjih ratova i razaranja između Osmanlija i Habsburgovaca. Prema Filipovićevim navodima najčešći izrazi za vampira u Bosni bili su lampir, lampijer, lapir, vukodlak i vukozlačina. Isti autor tvrdi da je najpoznatiji bosanski vampir bio lampir Meho iz okoline Glamoča. Uz vampira Mehu, Filipović spominje i Paju Tomića iz sela Tupanari u okolini Vlasenice. Taj bosanski vampir prema predanju pripada novijoj istoriji i navodno je 1923. godine posmrtno gnjavio i dodijavao svojoj ženi Cviji. Cvija je zamolila sinove Stevu i Krstu da joj pomognu. Pajin leš je iskopan, proboden glogovim kocem i spaljen.♦