Otvaranje izložbe “Svetlucavo prijateljstvo” Zdravka Joksimovića 8. maja u MSUB

Muzej savremene umetnosti, Beograd
Ušće 10, blok 15
Zdravko Joksimović
Svetlucavo prijateljstvo
Kustos izložbe: Miroslav Karić
Otvaranje: 8. maj 2025. u 18 časova
Izložba je otvorena od 8. maja do 25. avgusta 2025.

Poslednje gotovo četiri decenije umetnička praksa Zdravka Joksimovića prepoznata je i etablirana kroz bogat skulptorski opus, uz neretke umetnikove iskorake i u druge medije, koji su blisko vezani za njegova istrajna promišljanja pojmova skulpture i likovnog oblikovanja u proširenom polju. Kao jedan od protagonista nove beogradske skulptorske scene, krajem osamdesetih i početkom devedesetih godina prošlog veka, Joksimović početne impulse i inicijacije u istraživanju heterogenog sveta materijala i predmeta do danas kontinuirano idejno i produkcijski razvija u pravcima ispitivanja formalnih i semantičkih mogućnosti skulptorskog dela. Zapitanost od čega sve skulptura može biti napravljena odvela ga je u pasionirani rad sa najrazličitijim vrstama kako standardnih, vajarskih, tako još više i atipičnih materijala, koji su mu ujedno otvarali prostor eksperimentisanja u pogledu tehničko-tehnoloških i manuelnih postupaka i procedura. Jednom otkrivena i usvojena sloboda kombinovanja, kolažiranja, asamblažiranja tekstura, oblika, namena, estetskih i upotrebnih predznaka materijalnih i predmetnih sadržaja, za kojima je umetnik u stalnoj potrazi, za rezultat je imala građenje istančane vizuelne poetike i skulptorskog senzibiliteta. To se najpre ogleda u nastojanjima medijskih definisanja Joksimovićevih dela, gde se odrednice skulptura, objekat, instalacija ili, recentnije, readymade slika uzimaju tek kao polazište u interpretiranju njihovog suštinskog karaktera, naglašenog kroz procese oblikovanja koji istovremeno podrazumevaju konvencionalne skulptorske principe i njihovu reinvenciju. Za autora, u tom smislu, u prvi plan dolaze transformativni potencijali odnosa, intencionalnih spajanja, slučajnih susreta, štimovanja i sučeljavanja svih elemenata jedne likovne celine, naročito ako su u mogućnosti da prenesu određenu priču ili impresiju, odnosno da se asocijativno povežu sa formama života i životnih stanja, što će umetnika tematski najviše zanimati. Za Joksimovića je narativnost imanentna skulpturi jer, za početak, inicira ideju o nastanku nekog dela, sastavni je deo istorije i „simboličkog” prtljaga svakog upotrebljenog materijala ili predmeta, a sama se razvija u njihovim novouspostavljenim relacijama, vezama, zapletima, do krajnjih vizuelnih i značenjskih ishodišta. Sadržani u lucidnim zapažanjima, duhovitim komentarima, ironičnim opaskama, poetskim sažimanjima, umetnikovi radovi ne pretenduju da sa posmatračem razmene značajnu poruku ili univerzalnu istinu, već da na suptilan način reflektuju dimenziju svakodnevne egzistencije, ma koliko ona bila burna. Njihov utisak uokviruje Joksimovićeva sposobnost da mikro i makro narative učini materijalno opipljivim, bliskim, kroz iskustvo oblika, boja, taktilnih senzacija, estetskih i utilitarnih funkcija, organskih procesa, prirodi svojstvenih zakonitosti, savremenih društvenih dinamika. Dodatni parametar za razumevanje i doživljaj dela Joksimović unosi sa nazivima, ponekad magritovski subverzivnim ili sročenim u stih, ostavljajući ih posmatraču i kao ključ i kao otvoren prostor za dalje (s)misaono otkrivanje vizuelnih situacija, uprizorenja i proizvedenih formi.

Izložba je koncipirana u dvanaest celina čije okosnice čine različiti tematski fokusi autorovih interesovanja, od istraživanja izražajnih potencijala likovno plastičkih principa, kroz materijale i tehnike, preko bavljenja fenomenima telesnog, biomorfološkog i erotskog i preispitivanja religiozne ikonografije i simbolike, do ličnih, svojevrsnih omaža bivšoj Jugoslaviji i opusu umetnika Bore Iljovskog.

Na izložbi će biti predstavljena Joksimovićeva ostvarenja od kraja osamdesetih godina prošlog veka do najnovije produkcije, koja pored skulptura i objekata obuhvataju i crteže – značajan segment umetnikovog rada i još jedno polje intenzivnog promišljanja percepcije i asocijativne moći oblika. Važan idejni momenat ove izložbe, koja retrospektivni pregled ne razvija linearno već kroz paralelne hronološke tokove Joksimovićevog stvaralaštva, jeste i otvorena struktura postavke, koja će, u namenski osmišljenom tempu promena pomenutih tematskih celina, publici dati dinamične uvide u početke, faze, preokrete, ponovna otkrivanja unutar jedne kontinuirano tragalačke umetničke prakse.

Zdravko Joksimović (1960, Buče, Crna Gora) diplomirao je, magistrirao i doktorirao na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu. Od 1992. godine radi na Fakultetu likovnih umetnosti, gde je 2014. izabran u zvanje redovnog profesora.
Izlagao je na 50 samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu, kao i na brojnim grupnim izložbama u više evropskih i svetskih gradova (Bratislava, Varšava, Lisabon, Strazbur, Pariz, Budimpešta, Moskva, Amsterdam, Zagreb, Vašington i dr.). Izveo je sedam javnih skulptura u inostranstvu, među kojima su Demfer – Š kao šuma (Blair Atholl, Škotska), kao i skulptura Quick Healing (Ohtawara, Japan). Učestvovao je na međunarodnim simpozijumima u Japanu, Škotskoj, Austriji, Španiji, Hrvatskoj, Sloveniji, Bosni i Hercegovini, Poljskoj. Dobitnik je više nagrada iz oblasti likovne umetnosti, među kojima je i Politikina nagrada 2016. za izložbu Reanimacija umetnika posle 30 godina u Kući legata u Beogradu. Takođe je dobitnik prve nagrade za spomenik Isidori Sekulić 2013. godine, prve nagrade za spomenik Đurđu Brankoviću u Smederevu 2022. godine, kao i nagrade „Sava Šumanović” za 2024. godinu.
Autor je spomenika Zoranu Đinđiću postavljenog u Prokuplju 2008. i spomenika Karlu Maldenu koji je postavljen na zgradi Jugoslovenske kinoteke 2019. godine. Dela mu se nalaze u najvažnijim javnim i privatnim kolekcijama u Srbiji, kao i u više muzejskih i privatnih kolekcija u inostranstvu (Crna Gora, Španija, Bosna i Hercegovina, Izrael, Holandija, Engleska, Škotska, Austrija, Švajcarska, Bugarska).

Za realizaciju izložbe Zdravko Joksimović – Svetlucavo prijateljstvo Muzej savremene umetnosti se posebno zahvaljuje Muzeju savremene umetnosti Vojvodine, Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske, Narodnom muzeju Srbije, Narodnom muzeju Šumadije, Narodnom muzeju Požarevac, Narodnom muzeju Pančevo, Umetničkoj galeriji „Nadežda Petrović”, Muzeju grada Beograda, Kulturnom centru Pančevo, Kulturnom centru Beograda, Kulturnom centru Sopot, Centru za likovno obrazovanje – Šumatovačka, Galeriji savremene umetnosti Niš, Muzeju Zepter, umetničkim kolekcijama Wiener Städtische osiguranje a.d.o. Beograd, Yettel, Publikum, galerijama ARTE, B2, RIMA, X Vitamin, Viline Vode, H2O (Barselona) kao i brojnim privatnim kolekcionarima i vlasnicima dela Zdravka Joksimovića.