Mihail Barišnjikov autor poslanice za Svetski dan igre 29. aprila
19/04/2025Foto: Beogradski festival igre
Rođen 1948. godine u Rigi, Mihail Barišnjikov se smatra jednim od najslavnijih igrača našeg vremena. Nakon početka spektakularne karijere u lenjingradskom Kirov baletu, došao je na Zapad 1974. godine, nastanio se u Njujorku, kao prvak Američkog baletskog teatra (ABT). Godine 1979., pridružio se Njujork siti baletu, gde je radio sa Džordžom Balanšinom i Džeromom Robinsom. Godinu dana kasnije imenovan je za umetničkog direktora Američkog baletskog teatra, gde je tokom naredne decenije predstavio novu generaciju igrača i koreografa. Od 1990 do 2002. godine, Barišnjikov je bio direktor i igrač kompanije White Oak Dance Project, koju je osnovao zajedno sa koreografom Markom Morisom. Godine 2005, pokrenuo je svoj umetnički centar (BAC) u Njujorku, kreativni prostor za predstavljanje i negovanje multidisciplinarnih umetnika iz celog sveta. Pod njegovom umetničkom direkcijom, programi ovog centra opslužuju preko 700 umetnika i oko 22000 gledalaca godišnje. Barišnjikov je glumac, nominovan za Oskara, i fotograf čiji su radovi izlagani u muzejima i galerijama širom sveta. Njegove fotografije bile su deo publikacija za Aperture i Vanity Fair, između ostalog. Njegovi objavljeni radovi uključuju knjigu “Mers, moj put” (2008). Među brojnim priznanjima je Nagrada Kenedi Centra, Nacionalna medalja časti, Nagrada Komonvelt, Chubb Fellowship, Nagrada Džerom Robins i Vilcek nagrada iz 2012. godine, dok je 2010. godine dobio status francuskog Oficira legije časti. Barišnjikov je dva puta gostovao na Beogradskom festivalu igre, i to 2009. godine u Novom Sadu (“Tri sola i duet” – koreografi Mats Ek, Benžamin Milepje i Aleksej Ratmanski), i 2017. godine u Beogradu (“Brodski – Barišnjikov” – režija Alvis Haramanis).
Autor poslanice za Svetski dan igre 2025. godine je Mihail Barišnjikov. Ovo je njegova poruka:
Često se govori da igra može izraziti neizrecivo. Radost, tuga i očaj postaju vidljivi; otelotvoreni izrazi naše zajedničke krhkosti. Da igra može probuditi empatiju, inspirisati ljubaznost, podstaknuti želju za izlečenjem, a ne za povredom… Posebno u vremenu u kome stotine hiljada ljudi trpi neizvesnost i posledice ratova, svedoci su političkih prevrata ili protestvuju protiv nepravde – iskrenost naše misli dobija vitalni značaj. To je teška obaveza i teret za telo, za igru i umetnost. Ipak, umetnost je i dalje najbolji način da se odredi oblik neizrečenom, i postave pitanja: Gde je moja istina? Kako da poštujem sebe i svoju zajednicu? Kome ili čemu dugujem odgovornost?
***************
Godine 1982., Svetska alijansa za umetničku igru (World Dance Alliance) u okviru Međunarodnog pozorišnog instituta pri UNESCO-u (ITI UNESCO), pokrenula je obeležavanje Svetskog dana igre. Izabran je 29. april, datum rođenja Žana Žorža Novera (1727-1810), začetnika moderne igre. Planetarna proslava jedinstvene umetničke discipline, počiva na univerzalnosti jezika koji prevazilazi sve političke, kulturne i etničke granice, pružajući mogućnost ujedinjavanja ljudi oko zajedničkog i neponovljivog iskustva – igre! Svake godine, po jedan slavni koreograf ili igrač upućuje poslanicu koja kruži svetom. Autora biraju Svetska alijansa umetničke igre i izvršni odbor Međunarnodnog pozorišnog instituta pri UNESCO-u. Poruka se prevodi na sve jezike sveta. Zahvaljujući Beogradskom festivalu igre, brojni autori ove poruke su dobro poznati i našoj publici: Jirži Kilijan, Akram Kan, Tvajla Tarp, Sidi Larbi Šerkauji, Murad Merzuki, Mats Ek, Magi Maren, Vilijam Forsajt…
Za World Dance Alliance Europe, Rim
Aja Jung, potpredsednica
