28. MAJ

1879. – Rođen je srpski matematičar, astronom i geofizičar Milutin Milanković, naučnik svetskog ugleda, osnivač Katedre za nebesku mehaniku na Beogradskom univerzitetu, potpredsednik Srpske akademije nauka i umetnosti. Bio je profesor teorijske fizike, a bavio se i kosmičkom fizikom i geofizikom. U prvom delu, objavljenom na francuskom jeziku, “Matematička teorija termičkih pojava izazvanih Sunčevom radijacijom”, izložio je novu teoriju rasporeda Sunčevih radijacija na površini planeta i toka klimatskih promena u geološkoj prošlosti Zemlje. Njegova reforma julijanskog kalendara prihvaćena je na Svepravoslavnom kongresu crkava u Carigradu 1923. Tvorac je i teorije o pomeranju Zemljinih polova. Napisao je više od 700 monografija, studija, popularnih dela i udžbenika. Dela: “Kanon der Erdbestrahlung”, “Nebeska mehanika”, “Osnovi nebeske mehanike”, “Sekularna pomeranja Zemljinih polova”, “Istorija astronomske nauke”. >>>

1503. – Potpisan je ‘Ugovor o večitom miru’ između Škotske i Engleske. Mir je trajao sledećih 10 godina.
1660. – Rođen je engleski kralj Džordž Prvi (George I).
1742. – Prvi put je u Britaniji napravljen i pušten na korišćenje ‘zatvoreni’ bazen, bazen u okviru neke zgrade.
1834. – Uveden je srpski jezik kao službeni jezik u prepisci s turskim vlastima koja je dotad vođena isključivo na turskom jeziku. Knez Miloš Obrenović vratio je jedno pismo turskog vezira s porukom: “Evo vam šaljem pismo natrag i preporučujem da ga otvorite i na srpski prevedete, pa da mi onda ovamo pošaljete.” Posle toga je prepiska s turskim vlastima obavljana na srpskom.
1843. – Umro je Noa Vebster (Noah Webster), američki pisac,, političar, i leksikograf, utemeljitelj Vebsterovog Veliokog Rečnika (rođen je 1758.)
1879. – Rođen je srpski matematičar, astronom i geofizičar Milutin Milanković, naučnik svetskog ugleda, osnivač Katedre za nebesku mehaniku na Beogradskom univerzitetu, potpredsednik Srpske akademije nauka i umetnosti. Bio je profesor teorijske fizike, a bavio se i kosmičkom fizikom i geofizikom. U prvom delu, objavljenom na francuskom jeziku, “Matematička teorija termičkih pojava izazvanih Sunčevom radijacijom”, izložio je novu teoriju rasporeda Sunčevih radijacija na površini planeta i toka klimatskih promena u geološkoj prošlosti Zemlje. Njegova reforma julijanskog kalendara prihvaćena je na Svepravoslavnom kongresu crkava u Carigradu 1923. Tvorac je i teorije o pomeranju Zemljinih polova. Napisao je više od 700 monografija, studija, popularnih dela i udžbenika. Dela: “Kanon der Erdbestrahlung”, “Nebeska mehanika”, “Osnovi nebeske mehanike”, “Sekularna pomeranja Zemljinih polova”, “Istorija astronomske nauke”.
1906. – Rusku Car dao seljacima velike površine obradive zemlje na korišćenje.
1908. – Rođen je Ian Fleming, autor serije knjiga o tajnom agentu 007, Džejmsu Bondu (James Bond). Njegove knjige su poslužile kako osnova za većinu filmova o Bondu.
1918. – Proglašena je Demokratska Republika Jermenija.
1918. – Proglašena je Azerbejdžanska Demokratska Republika. To je bila prva demokratska republika u muslimanskom svetu.
1937. – Most Golden Gejt (Gate) u San Francisku, u Kaliforniji, svečano je pustio za saobraćaj američki predsednik Frenklin Delano Ruzvelt (Franklin D. Roosevelt) u ceremoniji u Vašingtonu, pritiskom na dugme koje je dalo signal za početak saobraćaja preko mosta.
1940. – Holandija i Belgija se predale nemačkim snagama u II svetskom ratu.
1942. – Kao odmazdu za ubistvo Rajnharda Hajdriha (Reinhard Heydrich), nemci su u Čehoslovačkoj ubili 1800 civila.
1944. – Umro je srpski etnolog i folklorista Tihomir Đorđević, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske kraljevske akademije. Objavio je oko 700 studija, putopisa, beležaka i komentara o srpskim narodnim običajima i uredio je više knjiga “Etnografskog zbornika” Akademije. Dela: “Iz Srbije kneza Miloša”, “Naš narodni život”, “Priroda u verovanju i predanju našeg naroda”, “Srbija pre sto godina”, “Makedonija”.
1959. – Amerikanci su lansirali u svemirskom brodu dva majmuna, kao test za letove sa ljudskoom posadom.
1968. – Rođena je Kajli Minog (Kylie Minogue), australijska pevačica i manekenka.
1971. – Sovjetski savez je lansirao svemirsku letelicu Mars 3 u pravcu planete Mars.
1976. – Puštena je u redovni saobraćaj železnička pruga Beograd-Bar, čija je gradnja trajala s prekidima od 1952, čime je ostvarena ideja začeta još u 19. veku. Pruga je najkraća veza panonskog područja i centralne Evrope sa srednjim Mediteranom.
1987. – Umro je srpski geolog Kosta Petković, profesor Univerziteta u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti, upravnik Geološkog zavoda i Geološkog instituta, urednik “Geoloških anala Balkanskog poluostrva”, “Zbornika” i “Glasnika Geološkog instituta SANU”. Objavio je više od 200 naučnih radova i izradio prvu geološku kartu Jugoslavije prema internacionalnoj normi.
1987. – 19-ogodišnji pilot, iz Zapadne Nemačke, Matijas Rust (Mathias Rust) izbegao je rusku vazdušhu odbranu i sleteo privatnim malim avionom na Crveni trg u Moskvi, gde je odmah uhapšen i zadržan u Rusiji do 3. avgusta 1988. godine.
1995. – Zemljotres jačine 7.6 stepeni pogodio je ruski grad Naftagorsk i prouzrokovao smrt skoro 2,000 ljudi, 2/3 ukupne populacije
1999. – U Milanu je, u Italiji, posle 22 godine restauratorskih radova, ponovo otvoren pristup slici ‘Poslednja večera’ remek delu Leonarda da Vinčija.<

NA DANAŠNJI DAN