21. DECEMBAR

<<<1879. – Rođen je sovjetski diktator poreklom iz Gruzije Josif Visarionovič Džugašvili (Staljin). Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti 1953. bio je neprikosnoveni vladar SSSR i lider komunističkog sveta. U “čistkama” koje je sprovodio da bi se održao na vlasti stradalo je nekoliko miliona ljudi, među kojima su bili istaknuti političari, generali, intelektualci. Hegemonističkom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme hladnog rata i okrnjio je ogroman ugled SSSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju stavi pod sovjetsku zonu uticaja.

604. – Saraceni su zauzeli Aleksandriju, dve godine nakon početka invazije na Egipat.
1118. – Rođen je Tomas Beket (Thomas Becket), kanterberijski nad biskup od 1162. Zbog protivljenja nameri kralja Henrija II (Henry) da ograniči vlast crkve, kraljeve pristalice ubile su ga 1170. u Kenterberijskoj katedrali. Papa Aleksandar III proglasio ga je 1173. svecem, a kralj je bio prisiljen da povuče “Klarendonske konstitucije” o odnosima crkve i države.
1375. – Umro je italijanski pisac Đovani Bokačo (Giovanni Bockachio), autor zbirke od sto novela “Dekameron”, remek dela italijanske proze koje je postalo izvor nadahnuća i nenadmašni uzor italijanske proze.
1781. – Austrijski car Josif II (Joseph) priznao je Ediktom otoleranciji slobodu veroispovesti i oduzeo katoličkoj crkvi položaj državne crkve.
1804. – Rođen je engleski državnik i pisac Bendžamin Dizraeli (Benjamin Disraeli), osnivač i vođa konzervativaca, premijer (1868. i 1874-80), jedan od tvoraca britanskog imperijalizma.
1879. – Rođen je sovjetski diktator poreklom iz Gruzije Josif Visarionovič Džugašvili (Staljin). Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti 1953. bio je neprikosnoveni vladar SSSR i lider komunističkog sveta. U “čistkama” koje je sprovodio da bi se održao na vlasti stradalo je nekoliko miliona ljudi, među kojima su bili istaknuti političari, generali, intelektualci. Hegemonističkom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme hladnog rata i okrnjio je ogroman ugled SSSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju stavi pod sovjetsku zonu uticaja.
1881. – U Beogradu je osnovano Društvo novinara Srbije, jedno odnajstarijih u Evropi. U Beogradu su tada izlazila 22 lista i časopisa. Predsednik prvog Upravnog odbora Društva bio je srpski pisac Laza Kostić, tada urednik “Srpske nezavisnosti”.
1881. – U Beogradu je osnovano Društvo novinara Srbije, jedno odnajstarijih u Evropi. U Beogradu su tada izlazila 22 lista i časopisa. Predsednik prvog Upravnog odbora Društva bio je srpski pisac Laza Kostić, tada urednik “Srpske nezavisnosti”.
1892. – Rođena je engleska književnica Sisili Izabel Ferfild(Cecily Isabel Fairfield), poznata kao Rebeka Vest (Rebecka West), koja je posle boravka u Jugoslaviji 1937. i 1941. napisala opsežno putopisno-istorijsko delo “Crno jagnje i sivi soko”.
1917. – Rođen je nemački pisac Hajnrih Teodor Bel (Heinrich Theodor Boell), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1972, majstor kratke priče, najprevođeniji nemački pisac posle Drugog svetskog rata (“Mišljenja jednog klovna”, “Grupna slika s damom”, “Izgubljena čast Katarine Blum”).
1937. – U Holivudu je održana premijera filma Volta Diznija (Walt Disney) “Snežana i sedam patuljaka”, prvog celovečernjeg crtanog filma u filmskoj istoriji.
1940. – Umro je američki pisac Frensis Skot Ficdžerald (Francis Scott Fitzgerald). Proslavio se već prvim delima u kojima je opisao “godine džeza”, a njegov roman “Veliki Getsbi” smatra se jednim od remek dela o “izgubljenoj generaciji”.
1945. – Umro je američki general Džordž Smit Paton (George Smith Patton), posle saobraćajne nesreće u Nemačkoj. U Drugom svetskom ratu istakao se kao briljantan komandant oklopnih jedinica u bitkama u severnoj Africi, na Siciliji, u Ardenima. Posmrtno je objavljen njegov dnevnik “Rat kako sam ga ja video”.
1948. – U Irskoj je potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike. Irska je 1949. proglasila punu nezavisnost od Velike Britanije i istupila je iz Komonvelta.
1958. – General Šarl de Gol (Charles, Gaulle) izabran je za prvog predsednika Pete republike.
1967. – Luis Vaškanski (Louis Washkansky), prvi čovek kojem jepresađeno tuđe srce, umro je u južnoafričkom gradu Kejptaun 18 dana posle operacije.
1972. – Istočna i Zapadna Nemačka potpisale su ugovor o dobrosusedskim odnosima i uspostavile diplomatske veze, formalno okončavši neprijateljstvo koje je trajalo više od dve decenije. Time je otvoren put i za međunarodno priznanje Istočne Nemačke.
1973. – U Ženevi je otvorena prva mirovna konferencija posvećena Izraelu i njegovim arapskim susedima. U radu konferencije učestovali su Jordan, Izrael, Egipat, SAD, SSSR i UN.
1979. – U Velikoj Britaniji je potpisan mirovni ugovor kojim jeokončan sedmogodišnji gerilski rat u Rodeziji i 15-godišnja pobuna protiv britanske krune.
1988. – Avion američke kompanije “Pan Am” na liniji London-Njujork eksplodirao je iznad škotskog mesta Lokerbi i u nesreći je poginulo svih 259 ljudi u “Boingu 747” i 11 na zemlji. Libija je kasnije optužena da je odgovorna za taj teroristički akt.
1990. – Albanska vlada naredila je da se uklone sve statue Josifa Staljina i svi simboli koji nose njegovo ime.
1993. – Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio je Ministarstvo bezbednosti (bivši KGB) jer ga nije blagovremeno upozorilo na opasan razvoj događaja u zemlji i zato što, kako je rekao, instituciju koja je decenijama zastrašivala građane, nije moguće reformisati.
1997. – U drugom krugu predsedničkih izbora u Srbiji, na koje jeizašlo 50,98 odsto birača, pobedio je sa 59,23 odsto glasova Milan Milutinović, kandidat koalicije Socijalističke partije Srbije, Jugoslovenske levice i Nove demokratije. Njegov rival Vojislav Šešelj dobio je 37,57 odsto glasova.
2001. – Predsednik Argentine Fernando de la Rua podneo je ostavku,nakon žestokih sukoba demonstranata i policije u najvećim socijalnim nemirima u istoriji Argentine i nako što je peronistička opozicija odbila da mu da podršku.
2002. – Umro je Hoze Hiero (Jose Hierro), jedan od najcenjenijihšpanskih pisaca, koji je 1988. dobio nagradu “Servantes”, za knjigu “Njujork beleška” (Cuaderno de Nueva York).<

NA DANAŠNJI DAN