10. april

1970. – Britanski muzičar Pol Makartni objavio kraj grupe “Bitlsi”

1583 – Rođen je holandski pravnik, pisac i humanista Hugo Grocijus (Grotius), osnivač nauke o međunarodnom pravu.

1585 – Umro je papa Grgur XIII (Gregorius), poznat po reformi Julijanskog kalendara 1582. godine. Novi kalendar nazvan je po njemu Gregorijanski.

1755 – Rođen je nemački lekar Samuel Haneman, osnivač homeopatije.

1778 – Rođen je engleski pisac Vilijam Hezlit (William Hezlitt), jedan od najznačajnijih književnih kritičara 19. veka. Napisao je obimnu biografiju Napoleona I Bonaparte i više knjiga o umetnosti.

1813 – Umro je francuski matematičar i astronom Luj Lagranž (Louis Lagrange). Rođen je u Torinu 1736, gde je sa 19 godina bio profesor matematike u artiljerijskoj školi. Objavio je niz radova iz teorije brojeva, varijacionog računa, teorije parcijalnih jednačina, sferne astronomije (“Analitička mehanika”, “Teorija analitičkih funkcija I, II”).

1814 – Britanska i španska vojska porazile su u bici kod Tuluza trupe Napoleona Bonaparte. On je narednog dana abdicirao i prognan je na ostrvo Elba.

1847 – U Mađarskoj je rođen Džozef Pulicer (Joseph Pulitzer) osnivač fondacije iz koje se svake godine u SAD dodeljuje “Pulicerova nagrada” za najbolja ostvarenja u novinarstvu, karikaturi i književnosti. Na Univerzitetu Kolumbija je 1903. godine osnovao prvu novinarsku školu.

1864 – Mlađi brat austrijskog cara Franca Josifa, nadvojvoda Maksimilijan, krunisan je za cara Meksika.

1867 – Umro je prvi ruski šahovski majstor i teoretičar Aleksandar Dmitrijevič Petrov, utemeljivač ruske šahovske škole.

1869 – Spajanjem dve železničke pruge, “Junion Pacifik” i “Central Pacifik”, proradila je američka transkontinentalna železnica

1912. – Rođen Boris Kidrič, revolucionar, političar i državnik, prvi predsednik Izvršnog veća Slovenije, autor prvog plana privrednog razvoja FNRJ posle Drugog svetskog rata, inicijator i teoretičar radničkog samoupravljanja, akademik.

1919 – Vladine snage ubile su iz zasede revolucionarnog meksičkog vođu Emilijana Zapatu.

1921 – Sun Jat Sen (Yat) je izabran za predsednika Kine.

1922. – Rođena Vesna Parun, hrvatska književnica

1929. – Rođen Dušan Radić, kompozitor, profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu, akademik

1931. – Rođen Vasilije Kalezić, književnik, istoričar knjižnjvnosti i književni kritičar, prevodilac i publicista

1932 – Paul fon Hindenburg ponovo je izabran za predsednika Nemačke pošto je sa 19 miliona glasova pobedio Adolfa Hitlera koji je dobio 13 miliona glasova birača. U januaru 1933. poverio je Hitleru formiranje vlade i time otvorio nacistima put ka vlasti

1932. – Rođena Milica Barić, harfista, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu

1932. – Rođen Omar Šarif (Mišel Šalhub), egipatski filmski glumac

1938 – Na referendumu, organizovanom uz pritisak nacističke Nemačke 99,75 odsto Austrijanaca izjasnilo se za priključenje Nemačkoj.

1941 – U Zagrebu je, uz podršku nacističke Nemačke, proglašena Nezavisna Država Hrvatska, na čelu sa ustaškim poglavnikom Antom Pavelićem.

1941 – Komunistička partija Jugoslavije donela je odluku u Zagrebu da komunisti nastave borbu protiv nemačkih okupatora bez obzira na raspad jugoslovenske armije. Sedište Centralnog komiteta partije premešteno je iz Zagreba u Beograd.

1944 – Sovjetske trupe preuzele su u Drugom svetskom ratu Odesu od Nemaca.

1945. – Umrla Jelena Dimitrijević, književnica, bolničarka u Prvom balkanskom ratu

1946. – Rođen Nebojša Pavković, general, načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije

1953 – Švedski političar Dag Hamaršeld (Hammarskjeld) postao je generalni sekretar UN. Ponovo je izabran 1957. godine. Posredovao je u više međunarodnih sporova, a poginuo je 1961. pod nerazjašnjenim okolnostima u avionskoj nesreći putujući u mirovnu misiju u Afriku. Posthumno mu je dodeljena Nobelova nagrada za mir.

1954 – Umro je francuski hemičar i industrijalac Ogist Limijer (Auguste Lumiere) koji je u Lionu s bratom Lujem napravio prvu filmsku kameru i fabriku za izradu fotografskog materijala. U pariskoj kafani “Gran kafe” braća Limijer prikazala su 28. decembra 1895. godine prvu filmsku predstavu u svetu “Ulazak voza u stanicu” i “Radnici izlaze iz fabrike”.

1962 – Umro je američki filmski reditelj mađarskog porekla Majkl Kertiz (Michael Curtiz) dobitnik Oskara za film “Kazablanka”.

1963 – U severnom Atlantiku je u eksploziji američke atomske podmornice “Trešer” poginulo 129 ljudi.

1970. – Britanski muzičar Pol Makartni objavio kraj grupe “Bitlsi”

1972 – U zemljotresu u južnom Iranu poginulo više je od 5.000 ljudi.

1972 – Više od 50 zemalja, uključujući SAD i SSSR, potpisalo je konvenciju o zabrani biološkog oružja.

1973 – Izraelski komandosi upali su u Bejrut i ubili trojicu lidera PLO, a jednog teško ranili. Premijer Libana Saeb Salam podneo je ostavku.

1974 – Izraelski premijer Golda Meir podnela je ostavku zbog sukoba u njenoj Laburističkoj partiji.

1993 – U Južnoj Africi je ubijen Kris Hani (Chris), lider južnoafričke Komunističke partije. Narednog dana crnci su iz osvete spalili dvojicu belaca.

1994 – Avioni NATO-a bombardovali su položaje bosanskih Srba oko Goražda, koje je UN proglasila “bezbednosnom zonom”. To je bila prva vojna akcija snaga NATO od osnivanja te vojne alijanse.

1995 – Izrael i Jordan su razmenili ambasadore na osnovu mirovnog sporazuma dveju zemalja iz oktobra 1994. godine.

1997 – U Njujorku je u “Korporaciji Karnegi” i pod pokroviteljstvom “Projekta za etničke odnose”, bez saglasnosti o bilo kojem spornom pitanju, održan trodnevni srpsko-albanski okrugli sto o Kosovu, na kojem su učestvovali predstavnici srpske opozicije i kosovskih Albanaca.

2001 – Organizacija UN za ishranu i poljoprivredu (FAO) saopštila je da glad ugrožava oko 30 miliona ljudi u Africi.

2004 – Umro je Sakip Sabanci, turski biznismen i filantrop. “Sabanci Holding” koji je predvodio, jedan je od dva najveća turska poslovna konglomerata, koji se bavi bankarstvom, automobilima, hranom, tekstilom, građevinom i hemikalijama.

2007. – Umro Goran Pleša, pozorišni, filmski i TV glumac

2010 – U udesu poljskog aviona kod Smolenska u Rusiji poginulo je 96 osoba, među kojima su bili predsednik Poljske Leh Kačinjski i njegova supruga Marija, brojni poslanici, vrh Generalštaba i ugledne ličnosti javnog i političkog života Poljske, koji su sa predsednikom pošli na komemoraciju u Katinsku šumu.

2013 – Umro je britanski naučnik Robert Edvard (Edwards) dobitnik Nobelove nagrade za medicinu za vantelesnu oplodnju, postupka koji je milionima neplodnih parova omogućio da imaju decu.

2016 – Poginulo je 110 osoba, a više od 350 je povređeno u velikom požaru koji je izbio tokom vatrometa u hinduističkom hramu Putingal (Puttingal) na jugu Indije.

1583. – Rođen Hugo Grocijus (Huig de Grot), holandski pravnik, književnik i humanista, osnivač nauke o međunarodnom pravu
(Delft, 10. 04. 1583 – Rostok, 29. 08. 1645)

1585. – Umro papa Grgur XIII (Ugo Buonkompanji), reformator kalendara, koji je po njemu dobio naziv Gregorijanski
(Bolonja, 07. 06. 1502 – Rim, 10. 04. 1585)

1755. – Rođen Samuel Haneman, nemački lekar, osnivač homeopatije
(Majsen, 10. 04. 1755 – Pariz, 02. 07. 1843)

1813. – Umro Žozef Luj Lagranž, francuski matematičar i astronom
(Torino, 25. 01. 1736 – Pariz, 10. 04. 1813)

1847. – Rođen Džozef Pulicer, američki novinar i novinski magnat, osnivač fondacije “Pulicer”
(Mako, 10. 04. 1847 – Čarlston, 29. 10. 1911)

1867. – Umro Aleksandar Dimitrijevič Petrov, prvi ruski šahovski majstor, teoretičar šaha i utemeljivač ruske šahovske škole
(Biserno, 01. 02. 1794 – Varšava, 10. 04. 1867)

1880. – Opština grada Beograda donela odluku o obeležavanju prostora koji se smatra za varoš

1907. – Umro Đozuo Karduči, italijanski književnik, nobelovac
(Val di Kastelo, 27. 07. 1835 – Bolonja, 10. 04. 1907)

1912. – Rođen Boris Kidrič, revolucionar, političar i državnik, prvi predsednik Izvršnog veća Slovenije, autor prvog plana privrednog razvoja FNRJ posle Drugog svetskog rata, inicijator i teoretičar radničkog samoupravljanja, akademik
(Beč, 10. 04. 1912 – Beograd, 11. 04. 1953)

1919. – Ubijen Emilijano Zapata, vođa meksičkih revolucionara
(Anenesilko, 08. 08. 1879 – Morelos, 10. 04. 1919)

1922. – Rođena Vesna Parun, hrvatska književnica
(Zlarin, 10. 04. 1922 – Stubičke Toplice, 25. 10. 2010)

1929. – Rođen Dušan Radić, kompozitor, profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu, akademik
(Sombor, 10. 04. 1929 – Beograd, 03. 04. 2010) )

1929. – Rođen Maks fon Sidou, švedski pozorišni i filmski glumac, dobitnik “Oskar”-a
(Lund, 10. 04. 1929)

1931. – Rođen Vasilije Kalezić, književnik, istoričar knjižnjvnosti i književni kritičar, prevodilac i publicista
(Danilovgrad, 10. 04. 1931 – Beograd, 23. 07. 2018)

1932. – Rođena Milica Barić, harfista, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu
(Ćuprija, 10. 04. 1932)

1932. – Rođen Omar Šarif (Mišel Šalhub), egipatski filmski glumac
(Aleksandrija, 10. 04. 1932 – Kairo, 10. 07. 2015)

1937. – Rođena Izabela Bela Ahmadulina, ruska književnica
(Moskva, 10. 04. 1937 – Moskva, 29. 11. 2010)

1941. – Proglašena Nezavisna Država Hrvatska

1945. – Umrla Jelena Dimitrijević, književnica, bolničarka u Prvom balkanskom ratu
(Kruševac, 27. 03. 1862 – Beograd, 10. 04. 1945)

1946. – Rođen Vlada Janković – Džet, rok-muzičar, novinar i urednik Programa 202 Radio Beograda
(Beograd, 10. 04. 1946)

1946. – Rođen Nebojša Pavković, general, načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije
(Senjski rudnik, 10. 04. 1946)

1952. – Rođen Stiven Sigal, američki filmski glumac, muzičar i majstor aikidoa
(Mičigen, 10. 04. 1952)

1954. – Umro Ogist Limijer, francuski hemičar, sa bratom Lujem tvorac prve filmske kamere
(Bezanson, 19. 10. 1862 – Lion, 10. 04. 1954)

1962. – Umro Majkl Kertis (Mihalj Kertes), američki filmski reditelj
(Budimpešta, 24. 12. 1888 – Los Anđeles, 10. 04. 1962)

1970. – Britanski muzičar Pol Makartni objavio kraj grupe “Bitlsi”

1972. – Katastrofalni zemljotres u Iranu, poginulo više od 5 hiljada ljudi

1994. – NATO bombardovao položaje Vojske Republike Srpske kod Goražda

2007. – Umro Goran Pleša, pozorišni, filmski i TV glumac
(Beograd, 26. 04. 1950 – Beograd, 10. 04. 2007)

2008. – Umro Vojislav Kuculović, operski pevač-tenor, prvak Opere Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu
(Vlasotince, 29. 10. 1932 – Novi Sad, 10. 04. 2008)

2010. – U udesu poljskog predsedničkog aviona kod Smolenska stradali poljski državni zvaničnici

2010. – Umro Leh Kačinjski, poljski političar i državnik, predsednik Poljske
(Varšava, 18. 06. 1949 – Smolensk, 10. 04. 2010)

2010. – Umro Milorad Ćorović, akademski slikar, osnivač i prvi dekan Akademije likovnih umetnosti u Trebinju, akademik
(Sarajevo, 25. 11. 1932 – Kasindol, 10. 04. 2010)

2012. – Umro dr Vladimir Vukićević, filozof i istoričar umetnosti, profesor Umetničke akademije na Cetinju, dekan Fakulteta umetnosti u Podgorici
(Beograd, 07. 12. 1947 – Podgorica, 10. 04. 2012)

2013. – Umro Aleksandar Kozlina, fudbaler i trener, reprezentativac, olimpijski šampion 1960. godine u Rimu
(Donji Skrad, 20. 12. 1938 – Novi Sad, 10. 04. 2013)

2013. – Umro Robert Edvards, britanski naučnik, pionir vantelesne oplodnje, nobelovac
(Betli, 27. 09. 1925 – Kembridž, 10. 04. 2013)

2013. – Umro Goran Mandić, potpukovnik, vojni i sportski pilot
(Bosanski Novi, 22. 11. 1962 – Beograd, 10. 04. 2013)

2014. – Umrla Sju Tauzend, britanska književnica
(Lester, 02. 04. 1946 – Lester, 10. 04. 2014)

2015. – Umro Slobodan Vasić, novinar
(Niš, 1941 – 10. 04. 2015)

2017. – Umro Vuk Kulenović, kompozitor i muzički pedagog, profesor Muzičkog koledža Berkli u Bostonu

2018. – Umrla Jelena Jovanović Žigon, pozorišna, filmska i TV glumica