13. mart

1572 – U Starigradu na ostrvu Hvar umro je Petar Hektorović, autor speva “Ribanje i ribarsko prigovaranje”, izuzetno vrednog književno-istorijskog dokumenta, u kojem je Hektorović, pored autobiografskih zabeležio i dragocene etnografske podatke, kao i neke narodne lirske i epske pesme, među kojima i srpsku narodnu pesmu “Kraljević Marko i brat mu Andrijaš”. Preveo je spev “Remedia amoris” rimskog pesnika Ovidija (Ovidius).

1781 – Engleski astronom nemačkog porekla Vilijam Heršel (William Herschel) otkrio je sedmu planetu Sunčevog sistema, koja je kasnije nazvana Uran.

1809 – Posle neuspeha u ratu s Rusijom i Danskom 1808, oficirskom zaverom zbačen je s prestola švedski kralj Gustav IV.

1816. – Rođen Đorđe Maletić, književnik, pozorišni i književni kritičar, profesor Liceja u Beogradu, akademik

1848 – Pod pritiskom demonstracija i pobune u Beču austrijski kancelar Klemens Meternih (Metternich) podneo je ostavku. Kancelar je pobegao u Veliku Britaniju, a hiljadama gnevnih Bečlija koje su opkolile dvor car Ferdinand I je obećao ustav.

1855. – Umro Dimitrije Avramović, slikar i književnik

1855. – Izgrađen železnički most na Nijagari između SAD i Kanade

1857. – Knjaz Aleksandar Karađorđević doneo “Ustroenije” o udruživanju zanatlija i trgovaca u Srbiji – ovaj datum obeležava se kao Dan Privredne komore Srbije

1865 – Tokom Američkog građanskog rata Kongres Konfederacije, pod predsednikom Džefersonom Dejvisom (Jefferson Devis), žestokim protivnikom ukidanja ropstva, doneo je zakon kojim je robovima dozvoljeno, u zamenu za slobodu, da budu vojnici u južnjačkoj armiji.

1871. – Rođen Živko Pavlović, general i vojni pisac, akademik

1881 – U atentatu u Petrogradu ubijen je ruski car Alksandar II. Atentat su izvršili članovi tajnog terorističkog udruženja “Narodna volja”.

1888. – Umro Anton Semjonovč Makarenko, sovjetski pedagog i književnik

1894. – Umro Franjo Rački, istoričar i političar, prvi predsednik Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti

1895. – U požaru izgorela Teslina laboratorija u Njujorku

1906 – Umrla je Suzan Entoni (Susan Anthony), začetnica i vođa pokreta za prava žena u SAD. Napisala je “Istoriju ženskog prava glasa”.

1913 – Kanbera je postala glavni grad Australije.

1928 – Posle pucanja brane “St. Frensis”, oko 60 kilometara severno od Los Anđelesa, u vodi koja je preplavila dolinu utopilo se više od 450 ljudi.

1929. – Rođen Boris Buzančić, pozorišni, filmski i TV glumac, gradonačelnik Zagreba1929. – Rođen Boris Buzančić, pozorišni, filmski i TV glumac, gradonačelnik Zagreba

1942. – Ubijen Žikica Jovanović – Španac, španski borac, narodni heroj

1944. – Rođena Atina Bojadži, “Ohridski delfin” makedonska plivačica i trener, svetski šampion u plivačkom maratonu, prva žena sa Balkana koja je preplivala Lamanš

1945. – Ubijen Miladin Popović, političar, sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, narodni heroj

1946 – Pripadnici jugoslovenske službe Državne bezbednosti uhapsili su generala i komandanta kraljevske vojske u Drugom svetskom ratu Dragoljuba Dražu Mihailovića. Na suđenju pred Vojnim sudom u Beogradu Mihailović je osuđen na smrt zbog izdaje. Streljan je 17. jula iste godine.

1960. – Počelo emitovanje emisije “Vreme sporta i razonode” Prvog programa Radio Beograda

1965. – Rođena Vesna Trivalić, pozorišna, filmska i TV glumica

1972 – Velika Britanija i Kina saglasile su se da razmene ambasadore 22 godine pošto je London priznao vladu u Pekingu Britanci su zatvorili konzulat na Tajvanu.

1975 – Umro je Ivo Andrić, jedan od najvećih jugoslovenskih pisaca 20. veka, čije je delo donelo ugled i međunarodno priznanje jugoslovenskoj književnosti. Bio je jedini jugoslovenski književnik dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1961) (“Ex ponto”, “Znakovi”, “Na Drini ćuprija”, “Travnička hronika”, “Gospođica”, “Prokleta avlija”).

1990 – Sovjetski parlament izglasao je uvođenje višepartijskog sistema, nakon 72-godišnjeg monopola na vlast Komunističke partije.

1992 – U zemljotresu na istoku Turske je poginulo najmanje 570 ljudi.

1993. – Umro Pavle Vasić, slikar, istoričar umetnosti i likovni kritičar, profesor Filozofskog fakulteta i Univerziteta umetnosti u Beogradu

1995 – U Beogradu je u 72. godini umro popularni pozorišni i filmski glumac Mija Aleksić.

1996 – U mestu Danblejn, oko 40 kilometara severno od Glazgova, naoružani čovek je u gimnastičkoj sali osnovne škole ubio 16 učenika prvog razreda, uzrasta između pet i šest godina i njihovu učiteljicu, ranio još 13 đaka i potom izvršio samoubistvo.

1998 – Predsednik Južne Koreje Kim Dae Džong, koji je i sam bio zatvaran zbog političkih uverenja, doneo je odluku o masovnoj amnestiji koja je obuhvatila preko pet miliona osoba, od političkih zatvorenika do pijanih vozača kojima su bile oduzete vozačke dozvole.

1999 – Na Kosovu, u eksplozijama bombi u centru Podujeva i na pijaci u Kosovskoj Mitrovici poginulo je šestoro i ranjeno više od 50 ljudi, a u napadima oružane formacije kosovskih Albanaca “Oslobodilačka vojska Kosova” kod Vučitrna poginula su dva pripadnika Vojske Jugoslavije.

2002 – Vlada Angole je proglasila jednostrano primirje u 27-godišnjem građanskom ratu sa pobunjenicima-pripadnicima Nacionalne Unije za nezavisnost Angole (UNITA).

2003. – Umro Živorad Igić, novinar, publicista i političar

2003. – Umro Enriko Josif, kompozitor, pedagog i publicista, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, akademik

2004 – Umro je austrijski kardinal Franc Kenig (Franz Koenig), poznat po zaslugama u povezivanju vera. Godinama je radio na uspostavljanju veza između Vatikana i komunističkih država, na njegovu inicijativu 1964. godine osnovana je Fondacija “Pro orijente”, koja se bavi dijalogom između rimokatoličke i pravoslavne crkve.

2012 – U saobraćajnoj nesreći u tunelu Sijera u Švajcarskoj poginulo je 28 osoba, uključujući 22 dece. U autobusu, koji je udario u betonski zid tunela, bilo je 52 dece iz Belgije, koja su se vraćala kući posle zimskog odmora.

2013 – Novi papa postao je Argentinac Horhe Mario Bergoljo, koji je izabrao ime papa Franja. Na mesto poglavara Rimokatoličke crkve izabran je pošto se njegov prethodnik Benedikt Šesnaesti povukao sa te dužnosti 28. februara.

2015. – U udesu vojnog helikoptera koji je prevozio životno ugroženu bebu iz Novog Pazara u Beograd, poginulo 7 putnika

2015. – Umro prim. dr Mirko Teofilovski, specijalista fizijatar, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, pomoćnik direktora Specijalne bolnice za rehabilitaciju i ortopedsku protetiku u Beogradu

2016 – U eksploziji koju je, na autobuskoj stanici u glavnom gradu Turske Ankari, izazvao automobil bomba 37 ljudi je poginulo, a 125 povređeno.

2017 – Kandidatu vladajuće partije Fides, Janošu Aderu poveren je novi mandat predsednika Mađarske, nakon drugog kruga glasanja u Parlamentu.

2019. – Umrla Zagorka Golubović, filozof, antropolog i sociolog, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu♦