Rojters: Madura štite balkanski i ruski plaćenici!?

Ruski plaćenici ovih dana sleteli su u Venecuelu kako bi branili njihovog predsednika Nicolasa Madura, javlja britanska agencija Rojters. Rojtersov sagovornik govori da je čuo glasine o čak 400 plaćenika, ali drugi izvori govore da je reč o manjim grupama, prenosi portal Express.hr.

Službeni stav ruskih vlasti je da nemaju ikakve informacije o takvim plaćenicima, ali Rojtersovi izvori govore da je reč o pojedincima povezanima s kompanijom Vagner. To je tajna kompanija, bez poznate adrese, broja telefona ili nekih službenih podataka, a regrutuje stotine bivših ruskih vojnika, većinom specijalaca. Posljednjih nekoliko godina sve su prisutniji na brojnim svetskim ratištima..

Kompaniju se prošle godine našla pod sankcijama SAD zbog njihove povezanosti sa separatistima u istočnoj Ukrajini. Odigrali su i veliku ulogu u Siriji, a desetak plaćenika ubijeno je ili ranjeno u američkim napadima u februaru koji su usledili nakon napada na grupu koju podržava SAD. Njihova meta bila je jedno od najbogatijih naftnih polja u Siriji u provinciji Deir Ezor. Kompanija nije komentarisala ove navode. Bela kuća pokušavala je da sakrije detalje okršaja američkih snaga sa ruskim plaćenicima. Navodno se stotinu ruskih plaćenika borilo uz sirijske vojnike, a sukobili su se s 40 američkih komandosa uz značajnu podrški iz vazduha. Pucnjavu je, navodno, Pentagon opisao kao čin samoobrane zbog napada jedinica sirijskih vladinih snaga.

Pripadnici Vagnera učestvovali su i na ratištima Sirije. Nedavno su se pojavili i u Sudanu koji graniči sa Centralnoafričkom Republikom. Izveštaj UN-a pokazalo je kako su ruski instruktori trenirali vojnike Centralnoafričke republike. Pre nešto više od godinu dana sudanski predsednik Omar al-Bašir sreo se s Vladimirom Putinom u Sočiju i zatražio “zaštitu od agresivnih američkih akcija” i da se ruski vojni stručnjaci pošalju u Sudan “kako bi snabdeli sudanske vojne jedinice”. U Centralnoafričkoj republici Rusi, navodno, kombinuju humanitarni posao s vojnom obukom i bavljenja rudarstvom. Jedan izvor s terene ispričao je medijima kako su vidljivo prisutni u tri rudnika i da su najviše zainteresovani za eksploataciju dijamanata i zlata. Drugi izvori reći će kako Rusi često organizuju mobilne klinike za lokalno stanovništvo u isto vreme kad i svoje izvođače radova i vojnu opremu. Utvrditi vlasništvo ruskih kompanija uključenih u Siriji, Sudanu i Centralnoafričkoj republici, nije lako, no CNN je uspeo da utvrdi kako je nekoliko kompanija povezano sa Jevgenijem Prigožinim, kojeg često zbog njegovih veza sa Kremljem nazivaju “Putinovim čifom”. U SAD-u su ga optužili da je podržavao “fabriku trolova” u St. Petersburgu poznatu kao Internet Research Agency, koja je kreirala lažne profile na društvenim mrežama tokom predsjedničkih izbora u SAD-u 2016. godine. Prigozhin kontroliše mrežu ruskih kompanija uključujući i Concord Management and Consulting. Ministarstvo financija SAD-a kaže kako Vagnerom upravlja Dmitrij Utkin, koji je bio sankcionisan. Neko istog imena bio je direktor Concorda. No i Prigožin i Concord već su ranije odbacili povezanost sa Vagnerom.

“Nemamo nikakvih informacija o ovoj organizaciji”, rekli su iz Concorda. Concord Management bavi se osporavanjem različitih tvrdnji po američkim sudovima dok je Prigožin u to vreme rekao “kako ga ni najmanje nije briga” za američke sankcije i da će “prestati da jedei u McDonaldsu”. Još jedna ruska kompanija s interesima je M-Finans, koju vodi 54-godišnji Evgenij Khodotov. Sami će pod svojom glavnom delatnosti navesti “vađenje dragog kamenja”. CNN je utvrdio kako njihovi podaci o registraciji navode e-mail adresu s istom domenom koju ima kompanija nazvana Concord Catering, još jedna kompanija koja je deo Prighozinovog carstva.

Khodotov je radio kao policijski službenik u istražnoj jedinici za organizovani kriminal u St. Petrogradu. Mnogi od bivših zaposlenika jedinice nastavili su da rade na bezbednosnim poslovima za Prigožina, navodi Denis Korotkov, novinar portala Fontanka.ru koji istražuje aktivnosti Vagnera od 2013. godine. Ruski nezavisni medij Fontanka otkrio je kako kompanija Vagner šalje vojnike u Siriju i da su sudelovali u borbama za oslobađanje Palmire tokom aprila 2016. godine. Iako u to vreme službeno nisu postojali, novinar Korotkov otkrio je da su u borbama za Palmiru učestvovali i borci Vagnerova “Srpskog voda”.

“Ta grupa nije imala neko veliko značenje. Rekli su mi da je reč o grupici od 10 ili 20 ljudi. I sad mi izvori govore da se u Vagneru nalazi nekoliko ljudi s Balkana, ali kako mi tokom istrage nisu ništa značili, nisam se raspitivao ni za njihovo državljanstvo”, ispričao je Korotkov u razgovoru za Express. Jedan od rijetkih imenovanih Srba u Vagneru je Davor Savičić, državljanin Bosne i Hercegovine sa stalnim prebivalištem u ruskom gradu Himkiju. Savičić je već ranije za srpske medije decidirano negirao svoje delovanje u Vagneru i redovito je ponavljao da živi u Himkiju, gde se bavi građevinskim poslovima. Priznao je da je neko vreme proveo na istočnoukrajinskom ratištu u okolini grada Luhanska, ali da je nakon ranjavanja završio svoj ratni put.

“U Doboju imam porodicu, a sina iz prvog braka nameravam da dovedem. U RS i Srbiju ne planiram da dođem. Građevina mi je jedini posao, a s ratovanjem nemam nikakve veze”, rekao je Savičić za Večernje novosti. Međutim, Korotkov napominje kako je Savičić bio dio Vagnera i da za to postoje dokazi. Tvrdi Korotkov da su Savičića nekoliko puta videli u kampu za obuku u ruskom selu Molkinu, neformalnom sedištu jedinice Vagner.♦