15. januar
15/01/2019–1804. Janjičarske starešine, dahije, koje su 1801. uzurpirale vlast u Beogradskom pašaluku, počele “seču knezova” u pokušaju da spreče pobunu srpskog naroda protiv janjičarskog zuluma. Oni su na prevaru uhvatili i pogubili oko 70 najuglednijih srpskih knezova, viđenih ljudi i sveštenih lica, među njima Aleksu Nenadovića, Iliju Birčanina, Hadži-Ruvima i Hadži-Đeru. Taj događaj ubrzao izbijanje Prvog srpskog ustanka.
1535. Engleski kralj Henri VIII preuzeo vrhovno poglavarstvo nad crkvom prema povelji koju je prethodno usvojio engleski parlament.
1559. Elizabeta Tjudor, ćerka Henrija VIII i Ane Bolen, krunisana u Vesminsterskoj katedrali u Londonu kao Elizabeta I, jedan od najznačajnijih vladara u istoriji Engleske. Na presto stupila posle smrti kraljice Meri I.
1582. Poljska i Rusija, uz posredovanje pape Grgura XIII, potpisale mirovni ugovor kojim je Rusija izgubila izlaz na Baltičko more.
–1804. Janjičarske starešine, dahije, koje su 1801. uzurpirale vlast u Beogradskom pašaluku, počele “seču knezova” u pokušaju da spreče pobunu srpskog naroda protiv janjičarskog zuluma. Oni su na prevaru uhvatili i pogubili oko 70 najuglednijih srpskih knezova, viđenih ljudi i sveštenih lica, među njima Aleksu Nenadovića, Iliju Birčanina, Hadži-Ruvima i Hadži-Đeru. Taj događaj ubrzao izbijanje Prvog srpskog ustanka.
–1906. Rođen grčki brodovlasnik Aristotel Onazis, jedan od prvih brodovlasnika u svetu koji je počeo gradnju brodova-tankera za prevoz nafte, na čemu je stekao ogromno bogatstvo. Poznat i po dugogodišnjoj ljubavnoj vezi sa operskom pevačicom Marijom Kalas i po ženidbi sa Žaklinom Kenedi, udovicom bivšeg predsednika SAD Džona Kenedija koji je 1963. ubijen u Dalasu.
1908. Rođen američki fizičar mađarskog porekla Eduard Teler. Radio u atomskoj laboratoriji u Los Alamosu i smatra se izumiteljem američke hidrogenske bombe.
1910. Francuski Kongo postao sastavan deo Francuske Ekvatorijalne Afrike.
1912. Tokom italijansko-turskog rata prvi put iz aviona bačeni propagandni leci.
1918. Rođen Gamal Abdel Naser, predsednik Egipta od 1956. do smrti 1970, tvorac modernog Egipta i jedan od osnivača Pokreta nesvrstanih. Bio jedan od vođa zavereničke organizacije “slobodni oficiri” i inicijator udara u julu 1952. kojim je svrgnut kralj Faruk I. 1956. nacionalizovao Suecku kompaniju.
1919. U Berlinu posle neuspelog ustanka ubijene vođe nemačkog radničkog pokreta Roza Luksemburg i Karl Libkneht.
–1929. Rođen američki baptistički sveštenik Martin Luter King, borac za građanska prava. U borbi za ravnopravnost Crnaca u SAD koristio gandijevske metode nenasilja i građanske neposlušnosti. Ubijen 4. aprila 1968. u Memfisu pred početak promocije “Kampanje siromašnih”, koju je pokrenuo početkom te godine. Dobitnik Nobelove nagrade za mir 1964.
1943. Američke trupe u Drugom svetskom ratu potisnule Japance sa pacifičkog ostrva Gvadalkanal i time zaustavili njihovo napredovanje prema Australji.
1971. Predsednici Egipta i Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR Anvar el Sadat i Nikolaj Podgorni svečano otvorili Asuansku branu na reci Nil. Radovi na tom kapitalnom objektu hidroenergentskog i melioracionog sistema trajali 11 godina.
1973. Izraelski premijer Golda Meir u Vatikanu razgovarala s papom Pavlom VI, koji je tom prilikom rekao da podržava međunarodni status Jerusalema. To je bio prvi susret jednog predsednika vlade jevrejske države s poglavarom rimokatoličke crkve.
1992. Evropska zajednica priznala bivše jugoslovenske republike Sloveniju i Hrvatsku kao nezavisne države.
1993. SAD naredile pomorsku blokadu Haitija, uz obrazloženje da talas izbeglica iz te zemlje može dovesti do “masovnog gubitka života u moru”.
1998. Inauguracija Mila Đukanovića za predsednika Crne Gore izazvala burne proteste pristalica bivšeg predsednika Momira Bulatovića, vođe promiloševićeve struje u Crnoj Gori. Taj događaj označio ozbiljan rascep u jugoslovenskoj vladajućoj nomenklaturi. Predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević nikada nije priznao pobedu Đukanovića, što je saveznu državu dovelo u stanje provizorijuma, koje se održalo i posle odlaska Miloševića sa vlasti, u oktobru 2000.
1999. U selu Račak na Kosovu pronađena tela 45 Albanaca, za čije su ubistvo optužene srpske snage bezbednosti. Iako ekspertiza finskih patologa koje je angažovala Evropska unija nije dokazala da se radi o masakru nad civilima, taj događaj presudno uticao na donošenje odluke o bombardovanju Jugoslavije 1999.
2000. U predvorju hotela “Interkontinental” u Beogradu ubijen Željko Ražnatović, vođa paramilitarnih jedinica u ratovima na prostoru bivše Jugoslavije i lider Stranke srpskog jedinstva. Ražnatović bio optužen pred Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu.
2001. Senat Kambodže doneo zakon o formiranju tribunala, sastavljenog od kambodžanskih i međunarodnih sudija, koji će suditi liderima Crvenih Kmera za zločine počinjene tokom njihove vladavine od 1975. do 1979, kada je umrlo od gladi, bolesti ili bilo ubijeno oko 1,7 miliona Kambodžanaca.♦
